Albigoyichilar urushi

Shahar-kommuna – 
shahar tuzilishining turlaridan biri, o’rta asrlardagi mustaqil shahar. 
Fransiya va Italiyada o’z senyoridan kattagina mustaqillik va muayyan darajada avtonomiya olgan 
shaharlar. 
Erkinliklarning Buyuk Xartiyasi –
1215-yil 15-iyunda ritsarlar va shaharliklar bilan ittifoqda 
qo’zg’olon ko’targan yirik feodallar (baronlar) imzo chekib ingiliz qiroli Ioann Ersizga taqdim 
qilgan yorliq. Erkinliklarning Byuyk Xartiyasi asosan yirik feodallarning manfaatlarini aks ettirdi. 
U 63 ta moddadan iborat. Ularning ko’plarida baronlar qirolning huquqlarini cheklaydilar.
Yutlar –
shimoliy Yutlandiyani egallagan qadimgi german qabilalari. V-VI asrlarda yutlarning 
bir qismi angllar va sakslar tomonidan Britaniyaning zabt etib olinishida ishtirok etgan edilar.
Yagellonlar
– Polsha qirollarining ( 1377- 1572 yillar tanaffuslar bilan ) 
sulolasi;Yagellonlarning namoyandalari (1474-1526 yillarda) Chexiyani, (1440-1444 va 1490-
1526 yillarda) Vengriyani idora qilgan. Bu nom urug’ boshlig’i – Yagaylo (Yagello) nomidan 
kelib chiqqan u 1377-1392 yilda Litva ulug’ knyazi; 1386-1443 yilda Polsha qiroli bo’lgan. 
Yanicharlar
(yangi qo’shin) –XIV asrda sulton Murod I (1362-1389) davrida tuzilgan turk 
muntazam piyodasi. Yanicharlar unvoni va yanicharlikda xizmat qilish asta-sekin nasldan-naslga 
meros bo’lib o’tadigan bo’ldi. Xazinadan xizmat haqi olish va aholini talash savdo va 
hunarmandchilik hisobiga tirikchilik o’tkazadigan yanicharlar harbiy kastani tashkil etar edi. 
Yanicharlar sulton hukumati siyosatga aralashib turgani uchun bora-bora saroy to’ntarishlarining 
aktiv qatnashchilariga aylandilar. Sulton Mahmud II 1826 yilda yanichar qo’shinini bekor qilib 
yubordi.
‘’O’n ikki tezis’’
(‘’O’n ikki modda’’) -1524-1525 yillardagi Dehqonlar urishi davrida nemis 
dehqonlarining talablari bayon qilingan dasturlardan biri. Bu dastur janubi-g’arbiy Germaniyada 
vujudga kelgan va 12 moddadan iborat edi. U krepostnoy huquqning tugatilishini dehqonlardan 
tortib olingan jamoa yerlarining qaytarilishini turli majburiyatlarining cheklanishi yoki bekor 
qilinishini pomeshchiklar zo’ravonligining cheklanishini talab qilardi. Injildan dalillar keltirish 
bilan asoslangan bu talablar umuman mo’tadilligi bilan ajralib turardi. 

---

Qalqon puli-
Angilyada Genrix II (1154-1189 yillar) tomonidan davlatning mudoffa qudratini 
kuchaytirish uchun ta’sis etilgan feodallarning harbiy xizmatini o’tash o’rniga to’lab turadigan 
maxsus pul to’lovlari.