Аl вukhari university nodavlat oliy ta’lim muassasasi

Realizm  umumiy tushunchalar aniq mavjudlikni tashkil etadi, narsalar ularning ifodalanish shaklidir, deb hisoblovchi yo’nalish.

Relyativizm  inson bilimining nisbiyligi, shartliligi va sub’ektivligi haqidagi ta’limot.

S

106. 
     Sabab va oqibat  Narsa va hodisalarning ichki birligi, yaxlitligi va tarixiy-
     

tadrijiy rivojlanish tamoyiliga ko’ra, ularning mazmuni va sh akli o’zgarib turadi. O’z navbatida, har qanday sistemaning elementlari o’rtasidagi strukturaviy bog’lanish konkret mazmunga ega bo’lib, unga mos mazmunlarda o’z ifodasini topadi.

106. 
     Sakrash  miqdor o’zgarishlaridan sifat o’zgarishlariga o’tish jarayoni. 160. Samimiylik  “boshqalar gapini tinglaydigan, hamfikr bo‘la oladigan, xabardor” degan manoni anglatadi. Samimiylik  to‘g‘riligiga o‘zi ishongan, bu haqda o‘ziga va boshqalarga iqror bo‘la oladigan narsalarni qiladigan odamning manaviy ijobiy sifati. Samimiy  samimiyat b-n ish tutuvchi, muomala qiluvchi, sidqidillik b-n chin qalbdan qilingan, dildan chiqqan. Samimiyat  kishilarga qalban hayrixohlik, pokdillik, samimiylik, sidqidillik. S. insondagi eng yaxshi xislat, oliy insoniy fazilatlardan biri bo‘lib, axloqning muhim meyorlaridan hisoblanadi.
     

161. 
     Sanat  voqelikni baddiy obrazlar orqali aks ettiruvchi
     

manaviyatning yaxlitlikdan tashqarida mavjud bo‘lmaydigan uzviy qismi.

161. 
     Sevgi  1) emotsional jihatdan ijobiy bo‘lgan munosabatning yuksak ko‘rinishi bo‘lib, bunda subekt o‘z obektini
     

boshqalardan ajratib oladi va o‘z hayotiy extiyojlarining diqqat markaziga qo‘yadi; 2) subektning turg‘un, intensiv va kuchaygan hissiyot bo‘lib, bunda organizmning fiziologik jarayonlarida va xususan SHaxsning jinsiy maylida faollik kuzatiladi. S.da bir SHaxs boshqa insonning hayotida o‘zligini butunlay namoyon qilish va bu orqali unda o‘ziga nisbatan xuddi shunday hislarni uyg‘otish niyatida bo‘ladi. Bu hislar ham o‘ziniki singari turg‘un, intensiv va kuchaygan bo‘lishini hohlaydi. S. hissi o‘ta intim mazmunga ega bo‘ladi.

161. 
     Sifat  narsalarning ichki muayyanligi bo’lib, boshqa narsalardan ajratib turadigan xossa, sifatining boshqa narsalar bilan aloqadorligida tashqi namoyon bo’lishi.
     
162. 
     Sinergetika  olamning o’z-o’zini tashkil etishi, makon va zamonda narsa va voqealarning azaliy ketma-ketligi, o’zaro aloqadorligi, ularning muayyan tizimlardan iborat sababiy bog’lanishlar asosida mavjudligini e’tirof etishga asoslangan ilmiy qarashlar majmuidir.
     
163. 
     Sivilizasiya  din, madaniyat, iqtisod, siyosat va bioijtimoiy tuzilma kabi
     

o‘zaro aloqador bo‘lgan ko‘plab elementlarni o‘z ichga olgan murakkab, yaxlit ijtimoiy tizim.

161.