Botiniylik va manaviy hodisalar bo‘lib, insonning ichki, qalb, zohiriylik ko‘nglidagi hissiyotlar va ularni sirtqi tomondan, tashqi ko‘rinishda ifodalanishi. Inson tashqi tomonidan qanday ko‘rinishidan qatiy nazar, uning B. hissiyoti, qalbi, ko‘ngli nihoyatda nozik va manaviy boy bo‘lishi mumkin. Sirtdan qaraganda kam-ko‘stsiz, salobatli ko‘ringan kishi hissiyotsiz, qalbi ko‘r bo‘lishi ham mumkin. B. insonga baxsh etilgan nemat, u buyuk kishilarning zohiriy faoliyatlarida yorqin ifodasini topgan.
Burch jamiyat, davlat va SHaxslarga nisbatan muayyan individdagi munosabat, ular oldidagi majburiyat. U vijdon, e’tiqod, masuliyat kabi tushunchalar b-n mustahkam bog‘liq. Umuman, hayotda insonning har bir xattiqharakati zamirida B. ga sadoqat yoki xiyonat yotadi. B. ning insonlik
B.i, musulmonlik B.i, nasroniylik B.i, fuqarolik B.i, otalik B.i, onalik B.i, farzandlik B.i singari barcha davrlar uchun umumiy bo‘lgan tushunchalari ham, jurnalistlik B.i, shifokorlik B.i, olimlik burchi kabi kasbiy odob doirasidagi tushunchalari ham mavjud. B. tushunchasining o‘ziga xos jihatlaridan yana biri – uning vaqt va jamiyatda muayyanlashish xususiyati. Ch
Charvaka hindcha so’z bo’lib olamning asosini to’rt unsur (tuprok, suv, havo va olov) dan iborat deb qarovchi qadimgi falsafiy ta’limot.
Chiroylilik insonda engil xushnudlik kayfiyatlarini hosil qiladigan
holatlar yig‘indisidir.
D
Dao xitoy falsafasida «yo’l» taraqqiyot ma’nosida ishlatiladigan tushuncha.
Davlat fuqarolik boshqaruv tizimining yemirilishi tufayli ipaydo bo’lgan siyosiy institut
Demokratiya (yunon. demos – xalq) – xalq irodasini ifoda etish tamoyilini, inson huquqlari va erkinliklarini ijtimoiy hayotning oliy qadriyati sifatida tan oluvchi xalq hokimiyatiga asoslangan siyosiy tuzum.
Demokrit yunon faylasufi. U haqiqiy borliq — moddiy dunyo, abadiy va poyonsiz, cheksiz-chegarasiz reallikdir, olam mayda moddiy zarrachalardan, ya’ni atomlardan va bo’shliqdan iborat deya ta’lim beradi. Atomlar va bo’shliq o’zaro yaxlit abadiy ibtidodir. Atomlar — bo’linmas va o’zgarmas, sifat jihatdan bir xil, uning miqdori shakli singari behisobdir.
degan edi
Dialektika grek tilida bahs va suhbatlashish san’ati degan ma’noni anglatadi. Antik dunyo faylasuflari uni haqiqatga erishish yo’li va usuli sifatida talqin etganlar. Hozirgi davrga kelib dialektika olamdagi narsa va hodisalar doimo o’zgarishda, o’zaro aloqadorlik va bog’liqlikda, taraqqiyot va rivojlanishda deb tushunishdir. Unga ko’ra, olamda o’z o’rniga va joyiga, yashash vaqti va harakat yo’nalishiga ega bo’lgan barcha narsalar va voqealar bir-birlari bilan bog’liq va aloqador tarzda, bir-birlarini taqozo etadigan, doimiy va takrorlanib turadigan bog’lanishlar orqali namoyon bo’ladi.
Did idrok, fahm, farosat kabi ildizi aqlga borib taqaladigan, o‘zining ehtiros, his-hayajon, subektiv baholash xususiyati bilan ulardan ajralib turadigan hamda insondagi go‘zallik, ulug‘vorlik, fojeaviylik singari estetik xususiyatlarni va nafosatni idrok etish qobiliyatidir. Did murakkab tarbiya jarayonini taqozo etadi. Chunki u ham aqliy, ham axloqiy, ham hissiy tarbiya uyg‘unlashgan umumiylikdan iboratdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |