Akustik klaviaturali cholg’u asboblari Akustik degani noelektrik

Akustik klaviaturali cholg’u asboblari

Akustik degani noelektrik deganini anglatadi. Akustik cholg’u asbobida siz elektr tokiga vaqtida pul to’lamagan bo’lsangiz ham kuy chala olasiz 

“Musiqa eshitdim!” jumlasining batafsil texnik tushuntirilishi quyidagicha:

Har bir akustik cholg’u asbobining klaviaturalari, aniq bir akkord yoki akkordlar guruhidan tashkil topgan, o’sha cholg’u asbobining korpusi ichida joylashgan akkordlarga bog’liq. Klavishni bosgan paytingiz, biron-bir qurilma o’sha klavishga tegishli akkordni “o’ynaydi”. Bu holda Akkord juda tez harakatda tebranib, bir soniya hisobida ming marotaba tebranishlar bajaradi. Sizning qulog’ingiz bu vibratsiyani farqlaydi va siz musiqa ohangini eshitasiz.

Akkordlar tinmay vibratsiyalanmasligi uchun klavishli cholg’u asbobida, akkordlarda “Dempfer” deb nomlanadigan maxsus mexanizm joylashtirilgan. Dempferlar vibratsiyani to’xtatuvchi, akkordlarni jimlantiradigan materiallardan tayyorlanadi.

Har xil klavishli cholg’u asboblarining bir-biridan bosh farqi akkordlarni vibratsiyalashga majburlovchi mexanizmdadir. Har xil mexanizmlar butunlay boshqacha ovozlarni paydo qiladi.

Fortepiano – juda mashhur klavishli cholg’u asbob! Uni taxminan quyidagi 3 kategoriyaga ajratsa bo’ladi:

• 
  Royal – Qisqa qilib aytganda, juda katta hajmdagi qurilma! Agar siz ibodatxonalarda yashamasangiz, pianino yoki kabinet royalini xarid qiling.
  
• 
  Pianino – Bu ancha katta bo’lmagan qurilmani devor oldiga qulay qilib joylashtirsa bo’ladi.
  
• 
  Kabinet royali – Bu oldingi ikki turning chatishmasi – royalning ancha kichikroq versiyasi.
  

Italiyalik usta Bartolomeo Kristofori (1655-1731) tomonidan kashf etilgan. Fortepiano o’sha davrlardagi oddiy klavishli cholg’u asboblaridan farqi, musiqachi klavishni qay kuch bilan bosmasin, melodiya bir xil balandlikda eshitilgan. Fortepianoda esa, klavish qay kuchda bosilganiga qarab, melodiya balandligi o’zgaradi. Shuning uchun ham u Fortepiano deb nom olgan (italyancha “baland” va “past”).

88 ta klavish, 3 ta pedal, 10 ta barmoq, 2 ta oyoq

Oq va qora klavishlar

Har bir klavishga o’zining aniq bir notasi mos keladi. Notalarni belgilash uchun biz harflardan foydalanamiz. Bizga 7 ta harf kerak bo’ladi: A B C D E F G

A – lya;	C – do;
B – si;	D – re;
C – do;	E – mi;
D – re;	F – fa;
E – mi;	G – sol
F – fa;	A – lya;
G – sol	B – si;

Klavishlar nomi musiqa notalarining nomi bilan mos tushadi.

Oq klavishlar

Hamma notalar nomi oq klavishlarga tegishli. Qora klavishlarni o’zining nomi bor. Qora klavishlar har doim 2 va 3 guruh bo’lib joylashgan... Har doim!

Demak, Qoida!:

• 
  Ikkitalik qora klavishlardan chapda Do (C) notasi yotadi.
  
• 
  Uchtalik qora klavishlardan chapda Fa (F) notasi yotadi.
  

Musiqa tovushlari 4 ta asosiy xossaga ega:

• 
  Aniq bir balandligiga
  
• 
  Jarangdorligiga
  
• 
  Davomiyligiga
  
• 
  Tembriga