Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

19.3. Jinsiy a ’zolar shikastlanganda birinchi kechiktirib
bo‘lmaydigan yordam ko‘rsatish
Tibbiyot ham shirasi tashqi va ichki jinsiy a ’zolar shikast­
langanda kechiktirib b o ‘lm aydigan yordam berishni bilishi zarur.
Tashqi jinsiy a’zolar shikastlanganda yordam berish.
Jihozlar.
karav o t yoki u zu n y u m sh o q kursi, q o ’lq o p lar, 
dez.eritm alari, vodorod peroksidning 3% li eritmasi, xloram inning 
3% li eritm asi, k o ‘zgu, pinset, kornsang, steril bog‘lov m ate­
riallar, venaga suyuqlik quyish u ch u n sistem a, shpris, qon, qon 
o ’rnini bosuvchi suyuqliklar, dori vositalari, qon guruhini aniqlash 
uch un zardoblar to ’plam i, tonom etr.
Muolajani bajarish tartibi:
—
bem or uzun, yum shoq kursiga yotqiziladi;
— q o ’lqoplar kiyiladi;
— jinsiy a ’zolar yuviladi va dez.eritm a bilan ishlov beriladi;
— shikastlangan yuzaga aseptik bog’lov q o ’yiladi;
— qoqsholga qarshi zardob yuboriladi;
— shifokor chaqiriladi.
Qin shikastlanganda:
— ko’p qon ketayotgan b o ’lsa, jinsiy a ’zolarga ishlov berilgan- 
dan so’ng anatom ik pinset va ko’zgu yordam ida qinga steril bintdan 
tam pon q o ’yiladi;
— shifokor chaqiriladi;
— qon guruhini aniqlab, qonga buyurtm a beriladi;
— qon quyish u ch u n sistem a tayyorlanadi va u qon o ’rnini 
bosuvchi suyuqlik bilan to ’ldiriladi.
Bachadon shikastlanganda (davolash muassasasigacha yuz
bergan shikast):
— bem o r yotqiziladi;
— og’riq qoldiruvchi vosita yuboriladi (qorinda ochiq shikast 
b o ’lganda);
— q o ’lqoplar kiyiladi;
— jarohat atrofiga dez.eritma va 3% li vodorod peroksid surtiladi;
— jarohatga aseptik bog’lov q o ’yiladi;
— shifokor va laborant chaqiriladi;
— qon guruhi aniqlanadi va qonga buyurtm a beriladi;
— gem otransfuziya u ch u n sistem a tayyorlanadi va un i qon 
o ’rnini bosuvchi suyuqlik bilan to ’ldiriladi;
216

---

— shifokor k o ‘rsatm asiga b in o an jarro hlik usulini q o ‘llash 
u ch u n asboblar tayyorlanadi;
— ham shira jarroh lik usulini q o ‘llash m obaynida va boshqa 
m uolajalarda shifokorga ko‘maklashadi;
— kechiktirib b o ‘lm aydigan yordam berib b o ‘lingach, barcha 
asboblar к о ‘rib chiqiladi va ularni 3% li xloram in eritm asiga 1 soat 
m obaynida bo'ktirib qo'yiladi;
— qo 'lqo plarni yechib, q o 'llar yuviladi.