Aktyorlik mahorati

Yusupova M.R. “Uprajneniya po aktyorskomu treningu”. T.: O‘zDSI bosmaxonasi. 2005.

F.Ahmedov. “Ommaviy bayramlar rejissurasi asoslari”. T.: “Aloqachi”. 2008.

10.J.Mahmudov, X.Mahmudova. “Rejissura asoslari”. T.: O‘DSI bosmaxonasi. 2008.

11. 
    ZiyonET 12.http://stanislavsky.by.ru 13.http://www.aktor.ru
    

Mavzu: Sodda jismoniy xarakatlar. Sahnaviy tasavvur va fantaziY. Reja:

1. 
   San’at sohasidagi tasavvur
   
2. 
   Aktyorning ijodiy tasavvuri
   
3. 
   «Diqqat» uchun qilinadigan mashqlar
   
4. 
   Tana holatini oqlash uchun mashqlar
   
5. 
   Tasavvur va fantaziya uchun mashqlar
   

San’atning har bir sohasida tasavvur ayni shu sohaning o‘ziga xos tomonlaridan kelib chiqqan holda namoyon bo‘ladi. Yozuvchining tasavvuri rassomnikidan yoki bastakornikidan farq qiladi. Sahnaviy tasavvurning ham boshqalaridan farqi bor.

Tasavvurga ega bo‘lmagan aktyor hech qachon yaxshi aktyor bo‘laolmaydi. Xo‘sh, aktyor tasavvuri nima, uning boshqa san’atkorlardan qanday farki bor? Farqi shundaki rassom yoki hayokaltarosh o‘z tasavvurini o‘zidan tashqarida yaratadi, aktyor esa bunday qilolmaydi. Aktyor o‘zi yaratayotgan obrazni o‘zi vujudida his qiladi va jonlantiradi. Zero yaratayotgan qahramoni hayoti haqida o‘ylayotganda uchinchi shaxsda emas, birinchi shaxsda fikrlaydi. Tasavvurida paydo bo‘layotgan obraz hayoti bilan qo‘shilib ketadi. Aktyorning tasavvurini yosh bolanikiga o‘xshatish mumkin. Chunki bolalar o‘yin paytida o‘zlarini goho shoh, goho malika, goh esa sarkarda, uchuvchi deb tasavvur qiladilar va buni juda jiddiy qabul qiladilar.
San’at sohasidagi tasavvur, inson organizmidagi 5 ta sezgining birortasi bilan bog‘liq bo‘ladi. Masalan, rassomda - ko‘rish, musiqachida eshitish, haykaltaroshda sezish organlari bilan bog‘liq. Aktyorning ijodiy tasavvuri esa 5 ta sezgi organining hammasi qamrab oladi. Lekin aktyor uchun eng asosiysi bu uning o‘z tanasi, gavdasi, chunki u sahnada shahsan harakat qiladi; - tushuntiradi, yupatadi, qo‘rqitadi, sevgi izhor qiladi va yana qanchadan-qancha badiiy vazifalarni bajaradi. Demak, aktyor aqli- idrokini, irodasini, fantaziyasini ishga solib o‘z badiiy tasavvurini mushaklarning ma’nodor harakatlari orqali ifoda qiladi. Shu uchun unga o‘z
«mushaklari xotirasini» (muskulnaya pamyat) o‘stirish katta ahamiyatga ega.