Aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati

obraz, qahramon
 
yoki 
personaj
 tushunchasidir. 
Savol  va  topshiriqlar:

---

166
Obraz  –  timsol  tushunchasining  keng  va  tor  ma’nolari 
mavjud. 
Keng
  ma’nodagi  timsol  tushunchasi  ijodkorning 
fi kr-tuyg‘ulari singdirilgan hayot manzarasini anglatsa, 
tor
 
ma’noda badiiy asarda aks ettirilgan inson siymosini ifoda-
laydi. 
Yozuvchi  hayotni  badiiy  timsollar  orqali  tasvirlaydi. 
Shu ning  uchun  ham  biror  badiiy  asar  o‘qiganimizda  unda 
aks  ettiri lgan  voqelik  ongimizda  shu  asarda  tasvirlangan 
kishilar ning  obrazlari  orqali  muhrlanib  qoladi.  Mana,  siz 
«Ravshan»  dostonini  o‘qib  chiqdingiz.  Buning  natijasi 
o‘laroq,  Ravshan,  Zulxumor,  Hasanxon,  Aynoq,  Jaynoq, 
Ersak,  Tersaklarning  mahorat  bilan  chizilgan  timsollari,  
xotirangizda mahkam o‘rnashib qoladi.
Badiiy adabiyotda inson timsoli u yashayotgan jamiyat va 
undagi jarayonlar uni o‘rab olgan tabiat, ijtimoiy muhit, nar-
sa-hodisalar bilan birgalikda, chambarchas aloqada tasvirla-
nadi. Chunki inson hamisha shular qurshovida bo‘ladi. Biroq 
bular inson timsolining yo o‘ziga хosligini ko‘rsatishga, yoki 
uning boshqalarga o‘хshash tomonlari borligini ta’kidlashga, 
хizmat  qiladi.  Demak,  ular  yordamchi  vositalardir.  Inson 
yolg‘iz o‘zi mavjud bo‘la olmaydi. Odam odamday yashashi 
va  o‘z  insonligini  namoyon  etishi  uchun  juda  ko‘p  narsa-
lar  kerak.  Badiiy  ada biyotda  inson  bilan  bir  qatorda,  narsa-
hodisalar tasviri ham zarurdir.
Insonni  tasvirlash,  avvalo,  uning  ichki  dunyosini,  ke-
chinmalarini  tasvirlash  demakdir.  Odam  odamlar  orasida, 
ya’ni  jamiyatda  yasha ydi.  Insonning  kechinmalari  jami-
yatga  oid  turli-tuman  masalalar  bilan  chambarchas  aloqa-
dor  bo‘ladi.  Shunday  ekan,  badiiy  adabiyot  inson  kechin-
malarini  barcha  murakkabliklari  bilan  aks  ettirishi  kerak. 
Bu esa ijodkordan yuksak iste’dod va badiiy mahorat talab 
qiladi. U hayot va odamlarni yaxshi bilishi, insonning ho-
latini, haqqoniy aks ettirishi kerak. Shundagina badiiy asar 
odamlar  qalbiga  kuchli  ta’sir  etib,  zavq-shavq  uyg‘otishi, 
kishilarni ezgulikka muhabbat ruhida tarbiyalashi mumkin.

---

167
Demak, 
badiiy adabiyotda insonning alohida shaxs 
qiyofasida yaratilgan, ayni paytda badiiy umumlashma 
xususiya ti va hissiy ta’sir kuchiga ega bo‘lgan surati ba-