Akbar zamonov tarix fanidan olimpiadaga

Telegram kanal
:@tarixolimpiada
Me’moriy obidaning qurilishida bir qator ashyolar ishlatilgan, shulardan: 
turli xil o‘lchamdagi g‘ishtlar, loy, yog‘och, tosh, maxsus “qir” qotishmasi va 
shunga o‘xshash boshqa ko‘plab ashyolardan keng foydalanilgan.
Madrasaning dizayni, ichki va tashqi ko‘rinishi: Sherdor madrasasining 
koshinlari va bezaklari faqat o‘zigagina xos, betakrordir. Madrasa tarhi 
to‘rtburchak, 2 qavatli bo‘lgan. Bosh tarzining 2 qanotida qovurg‘ali gumbaz va 
minoralar joylashgan. Binoning serhashamligi shu peshtoqida, peshtoqning ikki 
tomonida gumbazli darsxona va masjid joylashgan. Hovli atrofidagi 2 qavatli 
hujralar (54 ta) va oldi ravoqli ayvon bo‘lgan. Ayvonlar yozda darsxona vazifasini 
o‘tagan. 1960-1964-yillarda peshtoq qanoslaridagi koshinkori naqshlar qayta 
tiklangan. Shuningdek, Sherdor madrasasining Peshtoq ravog‘i tepasi diqqatga 
sazovor: qizg‘ish zarhal sher oq ohuni quvmoqda. Quyosh bodomqovoq, qiyiq 
ko‘zli yuz shaklida tasvirlanib, zarhal tusli yog‘du bilan hoshiyalangan.
Madrasa hovlisi va undagi hujralar ham o‘z 
me’moriy yechimlari bilan Ulug‘bek madrasasidan farq 
qiladi. Sherdor madrasasining devorlarida uni qurgan 
usta-me’mor Abdul Jabborning va me’morchilik 
bezaklarini 
yaratgan 
mohir 
usta 
Muhammad 
Abboslarning nomlari abadiy muhrlanib qolgan.
Memoriy obidaning uslubi haqida gapirar 
ekanmiz, 
O‘rta 
Osiyo 
me’morchiligida 
ko‘p 
uchraydigan gumbazsimon, qo‘sh va “Chor” uslubidan keng foydalanilgan.
Madrasaning o‘ziga xos tomonlaridan biri shundaki, me’moriy inshoot 
Ulug‘bek madrasasining ro‘parasida bir o‘q chizig‘i bo‘ylab joylashgan. Madrasa 
masjid vazifasini o‘tagan, hozirgi kunda esa muqaddas qadamjolarimizdan 
hisoblanadi. Yana shuni ham aytib o‘tish kerakki, madrasa o‘z davrida qurilgan 
boshqa madrasalardan me’moriy yechimi bilan ajralib turgan. 
Mustaqillik yillarida me’moriy inshootda bir necha bor ta’mirlash ishlari 
olib borildi. Ayniqsa, Samarqand shahrining 2750 yilligi munosabati bilan 
Samarqanddagi boshqa me’moriy obidalar qatorida Sherdor madrasasi ham 
ta’mirlandi. Madrasaning atroflari ko‘kalamzorlashtirilib, o‘zgacha chiroy kasb 
etdi.
Me’moriy obidaga hukumatimiz tomonidan hamda Xalqaro tashkilotlar 
tomonidan berilayotgan e’tiborga to‘xtaladigan bo‘lsak, u ko‘pgina xalqaro 
sayyohlarning e’tibor-markazida. Bundan tashqari, inshoot YUNESKO 
tashkilotining Butun Jahon yodgorliklari ro‘yxatiga kiritildi. Mamlakatimiz 
tomonidan berilayotgan e’tiborga to‘xtaladigan bo‘lsak, 2000-yil 30-avgustda 
“Madaniy meros obyektlarini avaylab-asrash to‘g‘risida”gi qonun va shu kabi 
huquqiy-me’yoriy hujjatlar me’moriy inshootning huquqiy kafolatidir. 
Madrasada tarixchi-arxeologlar, arxitektorlar tadqiqot ishlari olib borishdi va 
u haqida bir qancha ilmiy maqolalar, ilmiy ishlar yozildi. Hozirda madrasa davlat 
himoyasiga olingan tarixiy-moddiy yodgorlik hisoblanadi.