Akbar zamonov tarix fanidan olimpiadaga

Telegram kanal
:@tarixolimpiada
Jarqo‘rg‘on minorasi islom me’morchiligining Xuroson me’morchilik 
maktabi an’analari uslubida barpo etilgan. 
Minoraning o‘ziga xosligi shundaki, bunday inshoot O‘rta Osiyoning biror 
bir hududida uchramaydi. Chunki, boshqa minoralarning aylanasi tekis holda 
ishlangan bo‘lsa, Jarqo‘rg‘onda esa 16 ta o‘ziga xos qovurg‘alar mavjud. Bundan 
tashqari, boshqa minoralar singari baland qilib qurilmagan. Tadqiqotchilarning 
fikricha, inshoot ko‘rinishi jihatidan Italiyadagi Piza minorasini eslatadi.
Me’moriy obidaning janubiy tomonida dastlab masjid bo‘lganligi 
arxeologlar tomonidan aniqlandi. Lekin masjid XIX asr o‘rtalarida buzilib ketgan, 
minoraning yuqori qirra qismi esa saqlanmagan. Hozirda minora atroflaridagi eski 
masjidning devorlari tiklangan, minoraning o‘zi esa rekonstruksiyadan o‘tkazilgan, 
atroflari bog‘ va gulzorga aylantirilgan. 
Me’moriy obidaga hukumatimiz hamda Xalqaro tashkilotlar tomonidan 
berilayotgan e’tiborga to‘xtaladigan bo‘lsak, inshoot YUNESKO tashkilotining 
“Butun jahon madaniy yodgorliklari ro‘yxati”ga kiritilgan, davlat muhofazasiga 
olingan. Suningdek, 2002-yil Termiz shahrining 2500 yillik yubeliyi munosabati 
bilan minora qafasasining tepa qismi ta’mirlandi. O‘zbekiston respublikasi Oliy 
Majlisi tomonidan 2000-yil “Madaniy meros obyektlarini muhofaza qilish va 
ulardan foydalanish to‘g‘risida” hamda 2008-yil 12-sentabrda “Muzeylar 
to‘g‘risida” qabul qilingan qonunlar me’moriy obida muhofazasining huquqiy 
kafolatidir. 
Sulton Saodat majmuasi 
Termiz 
shahridagi 
ushbu 
me'moriy 
yodgorlik 20 ga yaqin maqbarani o‘z ichiga 
olgan. (X-XVII asrlar). Termizning sharqida 
joylashgan bu ziyoratgoh 7 asr davomida 
shakllangan. 
Unda 
Sayyidlar 
sulolasining 
maqbaralari joylashgan. Dastlab shu atrofdagi 
yerlar 
egasi, 
payg‘ambarimiz 
avlodlaridan 
bo‘lmish Hasan al-Amir (IX asrning 2-yarmida 
vafot etgan) maqbarasi bunyod etilgan. Xalq orasida Sulton Saodat majmuasi nomi 
bilan mashhur bo‘lgan maqbaralar X asrda, qolganlari, asosan, XV-XVII asrlarda 
yonma-yon qurilib, uzun hovlining 2 tomonini egallagan. Maqbaralar peshtoq va 
gumbazli chorsu xonalar (9x9,05 m va 10,15x10,25 m)dan iborat. Hovlining 
to‘ridagi peshtoq va ikki qanotidagi gumbazli maqbaralar bir xil tarhda, janubdagi 
maqbara zinalar hisobiga kichikroq ko‘rinadi. Shimoliy-g‘arbidagi maqbaraning 
qurilma va bezaklari oddiy g‘isht (27x27x5 sm)dan juft-juft qilib terilib, mavjli 
bezak hosil qilingan. Ichki xona devorlariga g‘ishtdan hoshiyali bo‘rtma ravoqlar 
ishlangan. Janubiy-g‘arbdagi maqbara shimoliy-g‘arbdagidan bir oz kichik, 
ko‘rinishi oddiy, ganch suvoqli. Mazkur 2 maqbara orasidagi peshtoqning supasi 

---