Akbakultura fani boyicha

Nerest migratsiyasi.
Nerest migratsiyasi deb baliqdarning kishlash joiidan yoky yailov joilaridan uvildirik qwiish joilariga yoky utishiga aitiladi. Baliqlarning nerest joilarini tanlashi xayot davomida shakllanib, u uvildiriklarni otalanishi,. rivojlanishi uchun kulai joi xisoblanadi. Tanlangan nerest joilari nisbatan baliqlarni usishi h’amda yosh stadiayalik davrida iirtkichlardan ximoya kilish xususiyatiga ega.
Kupchilik baliqlar kopayish uchun kuldan daryo yoky qanal, zovurlarga chiqadi, aiadrom migratsiyani amalga oshiradilar. Anadrom migratsiya asosan, qarpsimonlarga xos xususiyat xisoblanadi. Utuvchi baliqlar daryo, qanallarda va kullarda oziklanadilar. Bazi bir daryoda yashovchi baliqlar tuxum qwiish uchun kollarga, suv omborlariga keladi va bu jarayonga qatadrom migratsiya deyiladi.
Qarpsimonlar orasida utuvchi baliqlar turkiston muilrvdori (Barbus capito conocephalus), orol muilovdori-(Vagiz brachycephalus), 4exoHb-(Pe!ecus cultratus) bolib, bolar kullarda oziklanib nerest uchun oqar suvlarga qarab migratsiyalanadi.
Kwpchilik baliqlar nerest paitida oziqlanmaidi yoky oziklanishi sekinlashadi, ammo qatga mikdorda energiya sarflaidilar. Shuning uchun h’am bu baliqlar darb, qanallarga utishi bilan aicha ozayadi. Masalan, orol muilovdori, turkiston muilovdori qabi turlarning nerestdan oldin fevral, mart oilarida ichki azolardagi yog’ zaxirasi 10-12% bulsa, nerestdan keiin iyun, iyul oilarida 1-2% ga teng bolib qoladi, bazi birlarda ichki azolarida umum.an yog’ qolmaidi.
Nerest migratsiyasi suv h’arorati bilan h’am boglik. Masalan, suv h’arorati 8-10 °S bolganda birinchi bolib fevral oiida sudak, jerex qabi turlar chiqsa, suv h’arorati 12-14°S bulganda vobla qabi turlar chiqadi. Keiinchalik zog’ora, lesh, qaras suvliklarning kirgogidagi litoral zonalarda suv h’arorati 18-20 S bulishi bilan nerestga chiqadi. Nerest paitida baliqlar tuda-tuda bolib, litoral zonada yuksak suv utlari orasida suzib yuradilar. Baliqlarning neresti asosan mart oiidan boshlanadi. Nerest davriga uziga xos bulgan koidalar mavjud. Bu davrda baliqlar tinchini buzmaslik, turlar tashlab, ularninig nerestiga xalakit bermaslik kerax, motor qaiiqlar bilan suvda suzmaslik qabi koidalar asosii talablar bolib xisoblanadi. Nerest paitida umuman baliq ovlash qatiyan man etiladi. Xattoki, mollarni suvliklar atrofida sugorish uchun olib kelish h’am mumkin emas. Chunki, koramol, kui tudalari suvning sayoz joilariga yurib baliqlarning urchish paitidagi tinchligini buzadi. Suvni loiqalatadi, tuxum kuiish uchun kerakli bulgan suv utlarini poimol qiladi. Kwlning sayoz joilarida uvildrikdan chiqqan baliqchalar va segoletqalar to noyabr-deqabrgacha kirgokda saklanadi. Faqat, kirgok muzlagandan keiin ular suv xavzalarini ochik yoky pelagial kismiga utadilar. Demak, koramol, kui va boshqa chorva mollarini yil davovdida suvliklarning literal kismiga utishiga yul kuimaslik kerak. Sanitar zonalari ( 500m) koidalariga rioya kilish zarur. Nerest wtadigan joilar ifloslanmasligi kerak. Agarda nerest uchun subsraktlar etarli bolmasa, sunii nerestillishalar taiyorlash maksadga muvofik.Ainiksa, fitofil baliqlar uchun, sunii nerestillishalar qatorlarini taiyorlash zarur. Agarda suvliklarda yuksak suv wsimliklari 15-20% dan qam bolsa, sunii nerestillishalar kerak, agarda yuksak suv usimliklari 50-60% dan ortik bolsa swnii nerestillishalarga xojat iuk (Niqolskii, 1974).