Akademiyaliq jaziw

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASÍ INFORMACIYALÍQ TEXNOLOGIYALARÍ HÁM KOMMUNIKACIYALARÍN RAWAJLANDÍRÍW MINISTRLIGI Muxammed al-Xorazmiy atindaǵı Tashkent axborat texnologiyaları universiteti Nókis filiali





“Kompyuter injinirnin`” fakulteti “Dasturiy injinirnin`” jo`nelisi 1-basqish studenti
Akademiyaliq jaziw
paninen
O`Z BETINSHE JUMISI
Tema: Kommunikaciya tu`sinigi

Tapsirdi:

Qabilladi: U. Jaksimova

No`kis-2022

Tema: Altin ot penen, erkek qiyin mashqalalar menen sinaladi
Ha`r bir hayal erkek adamg`a taw dep súyenedi, baǵ dep isenedi. Hayaldı su`yetug`in, onı qorǵaw etetuǵın, shan`araq jugin salmaqli tárepin o`z moynina alatuǵın, balaların ta`rbiyalap asiraytug`in hám ómir joldasine tek súyikli yar emes, ornı kelip áke, jaqın dos retinde qarasip beretuǵın insan hár qanday haydin` ármanı. Ulıwma, ideal erkek adam bul. Lekin turmısda hámmesi basqasha boladı. Erkek adamlar hám máseleler máselesin kóteriwimizge áyne áne sol «basqishta» jaǵdaylar sebep boldı.
Áwele, basinan aq anıqlastirip qoyayiq. Hámme er adamlar da mashqaladan qasha bermeydi. Buǵan baylanıslı olardı bir neshe túrge ajıratıw múmkin:
a) mashqalanı sheshetuǵın ;
b) mashqaladan qashatug`in;
v) tek mashqala júzege keltiretuǵın ;
g) joq orından mashqala oylap tawıp, onı ózi sheship, qaharman bolıwǵa umtilatug`in.
Esaplay bersen` taǵı túrleri kóbeyeberedi. Biraq túpkiliklileri házirshe sol. Hár bir turnin` ózin aqlaytuǵın hám joqlaytug`in dálilleri kóp. Kelin`, olar menen birme -bir tanısıp shıǵamız.
Mashqalanı sheshetuǵın er adam
«Birewdin` saǵan jumısı tusse, sheshimin tawip bersen`, sennen minnetdar bolsa. Yamasa turmıs aldınna qoyǵan qıyın bir mashqalanın` sheshimin tapsan`. Bul tap mektepte matematikadan qıyın bir máseleni bir neshe kún urınıp sheshimin tapqanday gáp. Sonda qanday dem alasan`? Men adamlarǵa járdem bersam, qandayda sheshilmeytug`in mashqalaǵa sheshim tapsam, ózimdi Genje batır sıyaqlı sezim etemen. Mashqala qanshellilik quramalı bolsa, sonshalıq jaqsı - adam bar múmkinshiliklerin jumısqa saladı, tosıqtı jen`ip ótiwde jańa tájiriybeler asıradı, shaxs mudam háreketde, ósiwde boladı».
Bul máselelerden qorqpaytuǵın, olardı tarqatıp alıwdı qáleytuǵın hám sheshimin taba alatug`in erkekler mantig'i. Ol óz máselelerin ańǵarıw, olardı tán alıw hám sheshiw menen birge ózgelerge de mudam járdem beredi.jaǵdaydi tuwrı bahalaydı hám kóbinese aqilli qararlar qabıl etedi. Ne de derdik, o`mirde bunday insanlar júdá kem, lekin álem dóngelegin áyne olar jaratıwadı, áyne sol dúńya júzilik hádiyselerdi júz etiwedi, insaniyattı rawajlanıwǵa jetekleydi. Ókinish penen aytamız, hár qanday áyelge de bunday er insan nesip etebermeydi. Eger shańarag`in`iz baslıǵı sonday insan bolsa, qutlıqlawlaymız. Odaǵı áne sol ózgeshelikti qadrlen, abaylan` hám geyde bul jumısı shańarag`ińız máplerine azmaz qarsı kelip qalǵanında naliman`. Sebebi hár zattıń óz joli bar. Bul sizdiń sonday ájayıp er adam ushın tóliytuǵın arzımas isenimin`iz, tek.
Mashqaladan qashatug`in er adam
«Insan minnetdarshılıqtı bilmegen janzattur. Sonday eken, ne keregi bar birewlerdin` mashqalasın sheship. Jumısı uqsasa, raxmet aytatuǵın-aytpay qashadi, uqsamaytuǵınag`a, sen ayıplı bolıp qalaberesen`. Men mashqala degen sózdi jaman kóremen. turmısımda hesh qanday mashqala joq, tek ayırım mayda –shu`yde jaǵımsız waqıyalar bar, waqıt barlıǵına em tabadi. Tek sabie menen kútip turılsa boldı. Onı sheshetuǵın kimdir tabıladı. “Ash qarnim - tınısh qulaǵım” degen gáp biykarǵa aytılmaǵan-g'oy. turmıs bir ret beriledi, onı álleqanday máselelerge sarp etiw qılıwdıń ne keregi bar? Adam oynab-kulip jasawi kerek».
Álbette, ulıwma alıp qaraǵanda insannıń sonday oylawǵa haqqi bar. O`mir oniki, bilgeninshe jasaybersin. Tek jeke baslı jasasın-de ol jaǵdayda. Shańaraq qurǵannan keyin er adam kisiniń moynına málim juwapkershilikler juklenedi (sebepsiz, áyelge de). Olardı atqarmay, máselelerden shaǵılısıw (bunıń millionlap psixalogiyaliq tasdiyqı bolsa da ) bolmaydi. Bir sóz menen aytqanda, ol - menmen insan. Endi kimnin` dur o`mirine sonday er adam túsken bolsa, aytiwimız múmkin, eliw procentke áwmeti shawıpdı. Yaǵnıy o`mirlik joldasin`iz máselelerden qattig`a qorqadı hám hesh qashan olardı júzege keltirmeslikke umtiladı. Qalǵanın bolsa ózińiz sheshiwingizga tuwrı keledi.
Tek mashqala júzege keltiretuǵın er adam
«Bilmedim, nega bolıp tabıladı nege qol ursam da mashqala shig`aberedi. Tiykarınan, istemeymen bunday bolıwın...» hám t.b.
Bunday er adam ózin aqlaw ushın tek sol sózlerdi aytiwi múmkin. Taǵı «Kózaba etpeedim» dep da qoyar. Lekin oǵan qandayda jumıs buyırıwǵa usinip turasiz. Bazarǵa barsa, izinen taǵı bir barıp bazar etip keliw kerek, úyde qalsa, súmekti dúzetaman dep qońsılastı suw bastiradi, jumisinan dákki esiteberedi. Taǵı ayırım er adamlar bar, turıwınıń ózi mashqala. Mısalı, máskúnem, ıshqıpaz, náshebent... Biraq hesh ko`rgensizba, kóbinese sonday er adamlardıń hayalları uqıplı, isbilermen boladı. Yamasa olar bile-tura sonday hayallarǵa úylenedi, yamasa hayallardıń isbilermen bolıwdan ózge sharası qalmaydı. Kiyewinin` izinen emlewxanama -emlewxana, milisiyama-milisiya juretuǵın hayallar qansha. Olarǵa taqat tileymiz. Qolıngizdan kelse, er adamdı tárbiyalap kóriń. Biraq bul onıń tábiyaatı. Ózgerte alsańız, quwanarli hal, álbette. Bul jolda áwmetsizlikke ushrassańız, shıdawdan yamasa ajrasiwdan basqa ilajńız qalmaydı. Lekin geyde eń áwmetsiz er adamlar da áwmet kulip bagıwı múmkinligin unutpań.
Joq orınnan da mashqala tabatuǵın er adam
«Jawın jawip atir , kóshege nan alıp keliw ushın shıqsam, samallap qalaman» dep kún boyı ash o'tiradigan hám bunı qaharmanlıq dep usınıs etetuǵın er adamlar da kóp ushraydı. Olar ushın jawın da, quyash da, qar da - barlıǵı mashqala. Ulıwma turmıstıń ózi bir úlken mashqala, jasaw bolsa - qaharmanlıq. Bundaylardı ınjıq deydi. Máseleler de, tiykarınan, olardıń dúnyaǵa kóz qarasınan kelip shıǵadı. Eger jawındı mashqala emes, a`piwayi tábiyaat hádiysesi retinde qabıl etip, nanga shıǵıp kelse, ne bolar edi? Ol jaǵdayda kim keshgeshe ash o'tirib, qaharmanlıq etedi? Bul ózgeshelik jaslıqtaǵı asa qattıqo'l tárbiyanıń yamasa balanı haqıyqıy máselelerden qaship, a`lpeshlep ósiriwdiń áqibeti bolıp tabıladı.
Bunday er adamdı haqıyqıy qaharmanlıq saltlarǵa ılayıq emes, dep bolmaydı, álbette. Tek mine sol kúndelik máseleler oǵan úlken qaharmanlıq saltlar etiwge jol bermeydi. Bundaylardin` hayalı kewlin keń etiwi, erinin` mashqala dep kórsetip atırǵanları tiykarınan hesh gáp emesligin úzliksiz tastıyıqlap, uqdirip barıwı kerek. Lekin haqıyqıy mashqala júzege kelse, onı, álbette, sheshedi. Sol tárepi maqullawǵa iye.
Ulıwma alǵanda, máseleler hesh kimge jaqpaydı. Biraq olarsız jasap da bolmaydı. Er adamlar mashqalanı sheshe alıw qábileti onıń eń zárúrli pazıyleti bolıp tabıladı. Erkek kisi usınıń menen qadrlenedı, abıray tabadı. Bunı ul balalarǵa jaslıqtan uyretip barıw kerek. Eń jaqsı úyretiw usılı bolsa jeke itibar. Sonday eken, áziz er adamlar, balam qartayg`animda salmaqlimdi kiyim-kenshek etip, jugimdi moynimnan alsın desen`iz, búgingi máselelerden qashpan` hám olardin` sheshimin o`zin`iz tabin`!

Paydalanilg`an mag`lumatlar

Internet mag`lumatlari

1. 
   www.uz.m.wikipedia.org
   
2. 
   www.hozirgi.org
   
3. 
   www.fayllar.org
   
4. 
   https://apastyle.apa.org
   
5. 
   http://spcenter.uz/uz/page/184URL