Akademik litsey, kasb-hunar kollejlari uchun darslik


M o s la n is h la r n in g   k elib   c h iq ish i



Download 7,11 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/282
Sana04.08.2021
Hajmi7,11 Mb.
#137705
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   282
Bog'liq
Биология Abdukarimov A

M o s la n is h la r n in g   k elib   c h iq ish i. 
Darvin  tashqi  m uhitning 
muayyan  sharoitida  organizm lardagi  m urakkab  va  tu rli-tu m an  
moslanishlar  qanday  paydo  bo'lganligini  ilmiy  asosda  tushuntirib 
berdi.
Darvin  m ulohazasi  qanchalik  to 'g ’ri  ekaniigini  aniqlash 
maqsadida  kapalaklar  tana  rangining  o'zgarishiga  oid  m a 'lu m o t- 
larni  tahhl  qilib  chiqam iz.
X V III—XIX  asrdan  boshlab  tangaqanotlilarning  70  ga  yaqin 
turida  tana  rangining  o'zgarganligi  m a ’lum   bo'ldi.  Bunday  o'zga- 
rishlarning  sababi  qayin  odimchisi  deb  nom   olgan  kapalak  turida 
atroflama  o'rganildi  (38-rasm ).  M azkur  kapalakning  tanasl  oq 
raneda  bo ’lib  u  oqqayin  po'stlog'iga  o'tirg an d a  ko'zga  tashlan- 
maydi.  B inobarin  u  him oya  vazifasini  o'taydi.  Keyingi  200  yil 
davomida  k o ’pgina  Yevropa  m am lakatlarida  zavod-fabrikalarning 
ko’payishi  va  ulardan  ajralgan  chiqindilar  hisobiga  shahar.  sanoat 
markazlari  ifloslanib,  daraxt  tanalari,  shox-shabbalari  barglari 
qurum.  changlar  bilan  qoplana  bordi.
M a'lum ki.  m uhit  om illarining  o ’zgarishi  u  yerda  yashayotgan 
organizmlarga  ta ’sir  etm ay  qolm aydi.  Lekin  bu  o'zgarishlar  ilgari 
qayd  etilganidek  zararli,  neytral  va  foydali  bo'ladi.  Shunga  ko 'ra 
qishloq  joylarda  m utatsion  o'zgaruvchanlik  natijasida  qoram tir 
kapalaklar  paydo  b o ’lsa,  ular  tezda  h ash aro tx o 'r  qushlar  to m o ­
nidan  yeb  bitirilgan.  C hunki  ularda  him oya  rangi  b o ’lm agani 
uchun  h ash arotxo 'r  qushlar  ularni  yaxshi  ko'rishgan.  Sanoatlash- 
gan  m arkazlarda  esa  bunday  kapalaklar  rangi  qurum   bosgan  d a ­
raxt  tanasl,  shox-shabbasi  rangida  bo'Igani  sababli  him oya  vazifa­
sini  o'tagan.  Shu  zaylda  shaharda  qoram tir,  qishloqda  oq  rangli 
kapalaklar  son  jih atd an   ko'paya 
borgan. 
H a s h a ro tx o 'r 
qu sh lar 
ustida  o'tkazilgan  kuzatishlardan 
ma'Ium  b o'lishich a  chittak,  m oy- 
qut  va  boshqa  shu  singari  qushlar 
sanoat  m arkazlarida  qayin  odim - 
chi  kapalagining  oqish,  qishloq 
joylarida  esa  qoram tir  nusxalarini 
ko’proq  yer  ekan.  G enetiklarning 
aniqlashicha,  qayin  odim chisi  ka-
palagida  ta n a  rangining  x atti- 

.
1____, 

Download 7,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   282




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish