КОМПРЕССИОН - ДИСТРАКЦИОН ОСТЕОСИНТЕЗ УСУЛИ
Хозирги пайтда ёпиқ ва очиқ синишларни даволашнинг кенг тарқалган усулларидан суяк орқали (жароҳатланган жойдан узоқроқ-дан) ва иликка қоқиладиган компрессион усуллар кенг ишлатилмоқда.
Компрессион остеосинтезнинг афзаллиги аввало оралиқ қадоқ пайдо бўлиб, синган суякнинг бирламчи битиб кетиши хисобланади.
Иликка металл штифтларни қоқиш очиқ усулда бажарилиб, суяк бўлаклари бир-бирига махкам босилади. Компрессион остеосинтез усулида бўлакларнинг бир-бирига махкам сиқилиб туриши ва унинг ушланиб туриши махсус мосламалар ёрдамида бажарилади. Иликка ўрнатилган (интрамедулляр) остеосинтез бажарилганда гипс боғламини қўйиш керак
Интрамедулляр остеосинтез консерватив даволаш наф бермаганда, репозиция муваффақиятсиз чиққанда ва суяк бўлаклари иккиламчи кўзғалганда қилинади.
Синган соҳадан узоқроқда компрессион остеосинтез бажариш кенг тарқалган усуллардан саналиб, шу мақсадда Илизаров, Гудушаури, Волков-Оганесян, Калнберз ва бошқаларнинг аппаратлари ишлатилади (48-расм).
Компрессион аппарат бир неча асосий талабларга жавоб бериши керак: а) суяк бўлакларини ёпик холда тўлиқ репозиция қилиши; б) суяк бўлакларини мустахкам қотириши; в) синишнинг ўрни, характери, юмшоқ тўкималарнинг қандай шикастланганини инобатга олган холда аппаратни индивидуал ишлатиш имконияти;
г) фиксациядан кейин бўғимларда харакатнинг сақланиб қолиши;
д) аппарат ўрнатилгандан кейин беморни транспортировка қилиш
мумкинлиги ва унинг харакатчанлиги.
48-расм. Компреесион-дистракцион аппаратлар. а - Илизаров; б —Гудушаури; в — Демьянов; г — Калнберз; д - Ткаченко; е - Волков-Оганесян шарнир-дистракцион аппарати.
Суяк орқали қилинадиган компрессион остеосинтезга, асосий кўрсатмалар: а) болдир ва елка суякларининг ёпиқ синиши ва узун найсимон суякларнинг сохта бўғими; б) йирик бўримларни артродез қилиш; в) суяклар диафизини узайтириш; г) ингичкалашган найсимон суякларни қалинлаштириш; д) инфекция билан асоратланган синишлар.
Волков-Оганесяннинг компрессион-дистракцион шарнирли аппаратини ўрнатишга кўрсатмаларга метафизар, метаэпифизар ва бўғим ичидан парчаланиб синишлар киради.
Илизаровнинг компрессион-дистракцион аппарата иккита ва бундан ортиқ ҳалқалардан ва яна 2-3 та тортувчи стерженлардан иборат бўлиб, икки томонида гайка бураладиган резбаси бор, унга гайка ва контргайка буралади. Аппаратни стерилизация кшшш кайнатиш билан таъминланади. Суяклардан хочсимон ўтказиладиган кегайлар найсимон суякларнинг исталган жойидан ўтказилиши мумкин, бундан кон томирлар ва нервларнинг топографияси инобатга олинади, холос. Кегайларни ўтказишда терини тешишдан олдин уни 1-1,5 см га суриш керак Кегайлар ўтказилгач, икки томонидан этил спиртига бўктирилган
дока салфеткалар кийдирилади ва тикинлар ёрдамида тери томонга зич кисиб кўйилади ва кегайларнинг ортикча қисми кесиб ташланади. Кегайларни халқаларга қотириб қўйиш учун кискич кегай асосига кўйилиб, букилади. Кегайларни қотиришда суяк бўлакларининг жойлашиши иккала халқада хам бир хил бўлиши керак Иккита халқани улайдиган стерженлар халқалардаги симметрик тешикларга бир-бирига параллел қилиб кўйилади. Стержендаги гайкаларни тортиш репозиция имкониятини яратади. Аппарат ўрнатилгандан кейин назорат рент-генографияси қилинади, агар зарурият бўлса, суяк бўлаклари коррекция қилинади. Компрессион остеосинтез фиксациясини маркам ушлаб туриш учун дар бир стержен гайкаси ҳар 5-7 кунда 1/4 га айланага тенг буралиб (2мм гача) туради.
Суяк орқали кўйиладиган компрессион аппаратларни дистракцион аппаратлар деб хам аталади, чунки компрессиядан (кисишдан) ташқари, у билан чўзиш (дистракция) хам мумкин. Чўзиш операциядан 5-7 кун ўтгач, суткасига 1 мм дан бажарилади. Бу усул билан оёқ ёки қўлни 10-15 см га узайтириш мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |