Ajrat va hukmronlik qil



Download 249,9 Kb.
bet11/11
Sana14.06.2022
Hajmi249,9 Kb.
#669233
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
642 20 Mutalipov Abdulaxad block-1 lab 19-24

Dastur
Program L24; {Sodda algoritm. 1 - usul }
uses Crt;
var
n, d : integer;
begin
write('Butun sonni kiriting '); readln(n);
d := 1;
writeln(n, 'soning bo’luvchilari ');
repeat
if n mod d = 0 then write(d, ' ');
d := d + 1
until d > n div 2;
write(n)
end.
Lekin bu masalani yechishda ham mashinaga yordam bersa va uning ishini yengillashtirsa bo’ladi. Bu yerda yordamga yana matematika keladi. n soning bo’luvchilarini topish uchun sqrt(n) dan katta bo’lmagan bo’luvchilarni topish yetarli ekan. Qolgan barcha bo’luvchilar n ni topilgan bo’luvchilarga bo’lganda hosil bo’ladi.
Masalan, agar n=30 bo’lsa, u holda faqatgina 1, 2, 3, 5 (30 dan chiqadigan natural kvadrat ildizdan katta bo’lmagan son 5 ga teng) bo’luvchilarni topish yetarli, qolgan bo’luvchilarni esa 30 ni hosil bo’lgan sonlarga bo’lish orqali hosil qilsa bo’ladi:
30 div 1 = 30;
30 div 2 = 15;
30 div 3 = 10;
30 div 5 = 6.

Dasturni tuzishda muammo chiqib qoladi - butun sonlar to’plamida kvadrat ildizni chiqarish funksiyasi yo’q. Bu to’siqni yengib o’tish oson. Qanday qilib deysizmi? Buning uchun d ning 1 dan d*d gacha bo’lgan bo’luvchilarini tanlash siklini tashkil etish, agar kvadrat ildiz butun sondan iborat bo’lsa, bu holni asosiy sikl tugatilgandan so’ng alohida ko’rib chiqish kerak.
Nima uchun bunday qilish kerak?
Bu 36 soni uchun keltirilgan misolda ravshan bo’ladi. sqrt(36)= 6, dxd < 6 bo’lganicha-sikli;
d = 1, dxd = 1x1 = 1 < 36 (rost),
sikl davom etadi;
qoldiq topiladi: 36 mod 1 = 0; 1 va 36 ni 1 ga bo’lgandagi butun son ekranga chiqariladi, 36 div 1 =36;
d = 2, dxd = 2x2 = 4 < 36 (rost),
sikl davom etadi;
36 mod 2 = 0;
2 va 36 ni 2 ga bo’lgandagi butun son ekranga chiqariladi, 36 div 2 = 18;
d = 3, dxd = 3x3 = 9 < 36 (rost),
sikl davom etadi;
36 mod 3 = 0;
3 va 36 ni 3 ga bo’lgandagi butun son ekranga chiqariladi, 36 div 3 = 12;
d = 4, dxd = 4x4 = 16 < 36 (rost),
sikl davom etadi;
36 mod 4 =0;
4 va 36 div 4 = 9 ekranga chiqariladi;
d = 5, dxd = 5x5 = 25 < 36 (rost),
sikl davom etadi;
36 mod 5 <>0, ekranga hech narsa chiqarilmaydi,
sikl davom etadi;
d = 6, dxd = 6x6 = 36 < 36 (yolg’on), sikl tugatiladi.
d = 6 (dxd = n), 6x6 = 36 tekshiriladi (rost), 6 ekranga chiqariladi.
Agar sikl dxd <= n bo’lguncha davom etganda, u holda d = 6 da ekranga 6 va 36 div 6 = 6 chiqarilar edi, ya’ni ikkita olti, bu esa xato bo’lar edi
Dastur
Program L24a; {Sonning bo’luvchilari. 2 -usul }
uses Crt;
var
n, d : integer;
begin
write('Butun sonni kiriting '); readln(n);
writeln(n, ‘sonining bo’luvchilari’);
d := 1;
while d*d < n do
begin
if n mod d=0 then write(d, ' ', n div d, ' ');
d := d + 1
end;
if d*d = n then write(d); writeln
end.
Download 249,9 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish