|
Ózgeriwshen komponentti úyreniw qásiyetleri
1. Arnawlı bir temalardı úyreniw ushın eń kóp qollanılatuǵın metodologiyani tańlaw kásiplik iskerliginiń qásiyetleri hám bólek kásipler gruppalarınıń tipologik qásiyetleri menen belgilenedi. Máselen, metallǵa qayta islew profiliniń studentleri menen islewde mashqalalı oqıtıw usılları eń maqul túsetuǵın bolıp tabıladı, sebebi ámeliy shınıǵıwlar olardan analiz qılıw hám juwmaq shıǵarıw qábiletin talap etedi. Tigiwshilik óndirisi studentleri óz jumıslarında tiykarınan oylawdıń dóretiwshilik komponentinen paydalanadılar, bul bolsa ámeliy shınıǵıw usıllarınan paydalanıw arqalı járdem beredi: islep shıǵarıw jaǵdayların analiz qılıw, kásiplik jaǵdaylı mashqalalardi sheshiw, ámeliy tapsırmalardı orınlaw, isbilermenlik oyınları hám basqalardı esaptan tısqarı etpeydi, álbette, mashqalalı oqıtıw usıllarınan paydalanıw.
Kurstıń ózgeriwshen komponenti sheńberinde “Paralel hám perpendikulyar tuwrı sızıqlardı qurıw” temasın úyreniwde metallǵa qayta islew hám aǵashqa qayta islew profillerinde studentler gruppalarında mashqalalı oqıtıw usılların qóllawǵa tómendegi izertlew laboratoriya jumısı mısal bóle aladı.
Studentlerge tómendegi kórsetpelerden paydalanıp, olardıń maydanına perpendikulyar qáwiplerdi qollaǵan halda bólimlerdi belgilew usınıs etiledi:
1) ólshewshinen paydalanıp, bólektiń maydanına dáslepki qáwipti qollań ;
2) markirovka etiwshi kompas hám ólshewshi járdeminde baslanǵısh táwekeldiń qálegen M noqatınan túrli jónelislerde teń MA hám MB segmentlerin shetke jıljıtıp, orayları AB radiuslı segmentlerdiń úshlerinde jaylasqan ekita sheńber quring - payda bolǵan dóńgelekler ekita noqatda kesiwedi, máselen, N hám K.
3) N hám K noqatlardı sızǵısh penen baylanıstırń.
Izertlew laboratoriya jumısı evristik sáwbet penen dawam etedi, bul sáwbet dawamında oqıtıwshı baslıqlıǵında studentler ulıwmalastırıw hám teoriyalıq juwmaqlar shıǵaradılar.
" Revolyuciya deneleri haqqındaǵı bilimlerdi dóretiwshilik mashqalalardi sheshiwde qóllaw" temasın úyreniwde kiyim-kenshek sanaat profili studentlerine tómendegi kásiplik jaǵdaylı wazıypa usınıs etiledi.
Kesilgen konusning old proyeksiyasına kóre, onıń forması bolǵan konusning yubka sızılmasın dúziń (suwretke qarang).
Studentler anıqlap alıwları kerek, kesilgen konusni soǵıw ushın onıń sırtınıń islenbesin qurıw kerek hám bunıń ushın birinshi náwbette konusning sheńber sektor formasına iye bolǵan sırtınıń islenbesin qurıw kerek. Sektordı qurıw ushın siz onıń radiusı hám oraylıq múyeshin biliwińiz kerek. Sektor radiusı konusning generatrixiga teń, onı mashqalanıń jaǵdayınan tabıw múmkin. Oraylıq múyeshni tabıw ushın konusning tiykarınıń átirapına teń keletuǵın ayqulaq uzınlıǵın esaplawıńız kerek.
Bul tapsırma kiyim-keshek islep shıǵarıw studentleri tárepinen ózgeriwshen komponentti úyreniwde ámeliy shınıǵıw usıllarınan paydalanıwǵa mısal bolıp xızmet etedi.
2. Matematikanıń tiykarǵı stuldıń teoriyalıq qaǵıydaları wazıypalar (bilimlerdi jańalaw, jańa túsiniklerdi kirgiziw, materialdı bekkemlew) boyınsha ózgeriwshen komponentte uyreniledi. Máselen, metallǵa qayta islew hám aǵashqa qayta islew profilleri studentleri ushın parallel hám perpendikulyar sızıqlardı qurıw bólimler maydanına tiyisli belgilerdi qóllaw mısalında kórip shıǵıladı ; vektorlardı ush koplanar bolmaǵan vektorlarǵa ajıratıw - vektor diagrammaların qurıw mısalında ; logarifmik hám eksponensial funktsiyalar ortasındaǵı munasábetler - kásiplik cikldıń sub'ektleri tapsırmaları mısalları boyınsha.
Juwmaq
Usınılıp atırǵan eki basqıshlı matematika stul modeli sheńberinde eksperimental shınıǵıwlar biz tárepimizden eki jıl dawamında (2005-2007 jıllarda) dástúriy mádeniyat kolledjinde avtomobil remontlaytuǵın hám tigiwshi-kesetuǵınlar gruppalarında ótkerildi., liceyde (segiz oqıw toparınıń 200 dana oqıwshıları). Tájiriybe biziń modelimiz natiyjeliligin tastıyıqladi. Baslanǵısh tálimi mektepte matematika stuldıń biz islep shıqqan talaplar tiykarında tańlap alınǵan tiykarǵı hám fakultativ strukturalıq bólimleriniń mazmunı hám olardı úyreniwdiń tiyisli metodikası tómendegilerdi támiyinleydi: matematikanı úyreniw motivatsiyasın asırıw; tiykarǵı materialdı jaqsılaw assimilyatsiya qılıw ; ámeliy máselelarni sheshiwde matematikalıq bilimlerdi tabıslı qóllaw ; arnawlı pánler boyınsha joqarı bilim dárejesi.
1. Bashmakov M. I. Matematika : Eksperimental'noe ucheb.posobie dlya SPTU. M.: Visshaya shkola, 1987. 462 s.
2. Bedenko N. K., Dubinchuk Ye. S. Metodika povtoreniya matematikalıqı v srednix proftexuchilishax: Metod.posobie. M.: Visshaya shkola, 1983. 111 s.
Do'stlaringiz bilan baham: |
