a'dep-ikramliliq qag'iydalari
barisinda ja'nede ken'irek
mag'luwmatlar berilgen.Bul
shig'arma 644 bapta bayan
etilgen 1322 ha'disti o'z
ishine alg'an.
Al-adab al-mufrad
Kitapta Muhammed payg'ambardin' a'dep- ikramlilig'i boyinsha ha'disler bar. Shig'armada uliwma 1322 ha'dis orin alg'an. Buxariydin' basqa shig'armasi "Al-jome as-sahih" ha'disler toplaminin' sayasinda qalg'an delinedi. Musilman ulamalari arasinda Al-jome as-sahih ha'm Sahihi Mu'slim, Islamnin' Qurannan keyingi en' haqiyqiy kitaplari esaplanadi.
Hofiz ibn Xajar al - Askaloniydin' esabina ko're "Al - jome as-sahih" tag'i ha'dislerdin' sani 7397 qurag'an. Olar arasinda ta'kirarsizlari 2602 ni qurag'an. Imam Buxariy xizmetleri sebepli Mawarannahrda IX-XII a'sirlerde ko'plep ha'distaniwshiliq mektepleri qa'liplesti. Ha'zirgi ku'nde alimnin' shig'armalari dunyanin' onlag'an tillerine awdarma islengen.
Buxariydin' "Al-jome as sahih" shig'armasi Hindistan ha'm Qohirada baspadan shig'arilg'an. Buxariy jaratqan "Kitab alfavoid", "AlJomi alkabiyr", "Xalq af'ol alibod", "Al Musnad alkabiyr", "At-tafsir alkabiyr", "Kitob alxiva" shig'armalari bizge shekem jetip kelmegen, ayrimlari ja'ha'nnin' tu'rli ma'mleketleri kitapxanalarinda saqlanip atirg'anlig'i haqqında mag'luwmatlar bar. Buxariy shig'armalari arasinda "Tafsir al Quran" kitabi ayriqsha orin iyeleydi.Buxariy shig'armalari musilman dunyasinin' barliq medreselerde payg'ambar su'nnetleri boyinsha tiykarg'i sabaqliq,qollanba esaplanadi.
Uzaq jillar shig'istin' tu'rli ma'mleketlerine sapar qilg'aninan keyin o'mirinin' aqirlarinda al-Buxariy bes(863-868)jil Nishapurda jasap, medresede ha'dis iliminen sabaq bergen. Sol waqitta Nishapur shig'istin' en' iri ilimiy orayina aylang'anlig'i sebepli ko'p belgili alimlar usi qalada toplang'an edi. Al-Buxariydin' at- Termiziy menen ushirasiwida Nishapurda ju'z beredi.At-Termiziydin' jaziwinsha, ol o'z shig'armalari ushin ko'p mag'luwmatlardi al-Buxariy menen ushirasiwinan alg'an.Arab tariyxshisi Shamsuddin az-Zahabiydin' "Tazkirat ul-Hufoz"shig'armasinda jaziwinsha,at-Termiziy o'z ustazinin' o'limi sebepli qatti qayg'ig'a tu'sip"ko'p jilag'aninan
ha'tte ko'zleri ko'r bolip qalip, uzaq jillar ko'zi a'zzi halda jasaydi". Tariyxshi an Nuvayriy Buxariydin' "Al jome as - sahih" shig'armasinan segiz nusqa ko'shirip ha'r birin min' dirhamnan satqan. 1325-jilda ko'shirilgen segiz tomnan ibarat go'zzal bir nusqasi ha'zir Istanbulda saqlanbaqta. Buxariy Buxara hu'kimdari Tohirid Xolid ibn Ahmad penen mu'na'sibeti buzilip, Samarqand janindag'i Xartang awilina ko'ship o'tiwge ma'jbu'r boladi. Sol jerde 870 - jilda dunyadan o'tedi.
Do'stlaringiz bilan baham: |