Aholi orasida moliyaviy savodxonlik Homitova Malika Annotatsiya

Aholi orasida moliyaviy savodxonlik
Homitova Malika
Annotatsiya: Ushbu tezisda aholi orasidagi moliyaviy savodxonlik qanchalik muhimligi va uning iqtisodiyotga ta’siri asoslangan
Kalit so’zlar: moliyaviy savodxonlik, iqtisodiy bilimlar, ommaviy axborot vositalari, bilim, huquq.
Kirish
Moliyaviy savodxonlik — shaxsiy moliyaviy boshqaruv, byudjetlashtirish (kirim-chiqim) va investitsiyalarni o‘z ichiga olgan turli xil moliyaviy ko‘nikmalarni tushunish va samarali ishlatish qobiliyatidir. Moliyaviy savodxonlik rivojlanayotgan iqtisodiyotlarda yanada shaffof, sog‘lom va barqaror iqtisodiyotga intilishda muhim ahamiyatga ega bo‘lgan masaladir. O’z-o’zidan aholi orasidagi moliyaviy bilimlar iqtisodiyotga qanday ta’sir beradi degan savol tug’iladi. Aynan iqtisodiyotning rivijlanishining ildizi bu xalqning bilimga ega bo’lishi. Agar har qaysi inson o’z daromadi, xarajati, huquqini mukammal darajada bilsa, iqtisodiyot bevosita rivojlana boshlaydi. Agar buning aksi bo’lsa, aholi mavjud moliyaviy bozor instrumentlaridan maqsadli foydalana olmasa, buning oqibatida kambag’allik yuqori darajaga chiqadi. Ishsizlik, tadbirkorlikda omadsizlikka uchrash va shunga o’xshash bir qancha moliviy muammolarga duch kelishimiz mumkin.
Moliyaviy savodxonlikni oshirish uchun tashkillashtirilgan chora-tadbirlar:
Moliyaviy savodxonlikni oshirish va bank mutaxassislarini qayta tayyorlash boshqarmasi

• 
  aholi va tadbirkorlarning moliyaviy savodxonligi darajasini oshirish strategiyasini ishlab chiqish va unda belgilangan vazifalarni amalga oshirish;
  
• 
  bank tizimining strategik maqsadlari va ustuvor yo‘nalishlaridan kelib chiqqan holda Markaziy bank va tijorat banklari xodimlarining kasbiy malakasini oshirish va amaliy ko‘nikmalarini oshirishni ta’minlash.
  

Boshqarmaning funksiyalari:

• 
  turli yosh guruhlari va auditoriya uchun moliyaviy savodxonlik bo'yicha zamonaviy o'quv materiallarini tayyorlash va sinovdan o'tkazish;
  
• 
  Markaziy bankning moliyaviy savodxonligi bo‘yicha axborot-ta’lim resursini ishlab chiqish va qo‘llab-quvvatlash;
  
• 
  aholining moliyaviy savodxonligini oshirish bo‘yicha turli tadbirlarni tashkil etish va o‘tkazish;
  
• 
  bank sohasi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish maqsadida uzluksiz ta’lim tizimini tashkil etish;
  

Tadqiqotlar (Amerika)
Bugungi kunda ko'plab iste'molchilar moliya haqida kam tushunchaga ega, deydi amerikalik olimlar. Darhaqiqat, moliyaviy tushunchaning yetishmasligi ko'p amerikaliklar tejash va investitsiya qilish o’rtasida kurashayotganini ta'kidlashi mumkin.
Bir necha yilda bir marta Moliyaviy sanoatni tartibga solish organi (FINRA) o'zining Milliy moliyaviy imkoniyatlarni o'rganishning bir qismi sifatida qisqa moliyaviy savodxonlik testini chiqaradi. Sinov iste'molchilarning foizlar, kompensatsiyalar, inflyatsiya, diversifikatsiya va obligatsiyalar narxlari haqidagi bilimlarini o'lchaydi. Umuman olganda, tadqiqot shuni ko'rsatdiki, test natijalari moliyaviy imkoniyatlarning asosiy ko'rsatkichlari bilan bog'liq. Eng so'nggi testda respondentlarning uchdan bir qismidan salgina ko'prog'i beshta to'g'ri savoldan to'rt yoki undan ko'p savolga ega bo'ldi, bu keng tarqalgan moliyaviy savodsizlikdan dalolat beradi.