Aholi geografiyasi – iqtisodiy geografiyaning muhim va alohida tarmog’I

Antropologiya
– odamlarning paydo bo’lishi, kishi organizmining 
evolyusiyasi va undagi jismoniy o’zgarishlarning qonuniyatlari, shuningdek 
irqlarning vujudga kelishi va geografik tarqalishini o’rganadigan fan. Aholi 
geografiyasining asosiy o’rganish ob’ekti bo’lgan kishilarning mehnat faoliyati, 
turmush sharoiti va madaniyati, aholi punktlarining xududiy shakllaridagi farqlar 
bilan bog’liq emas. Aholi geografiyasining mehnat resurslari va ulardan 
foydalanishini o’rganadigan yo’nalishni iqtisodiyot fanining mehnat iqtisodiyoti va 
uni tashkil qilish yo’nalishi bilan yaqindan aloqadordir. Jumladan, geograflar mehnat 
resurslarni o’rganishda iqtisodchilarning mehnat balansi tuzish kabi ayrim 
qo’llanmalaridan keng foydalanadi. Ammo iqtisodchilar va geograflar mehnat 
resurslaridan o’rganishida bir-birlarining tadqiqotlarini takrorlamaydilar. Ma’lumki, 
iqtisodchilar mehnat unumdorligi kabi masalalarni ayrim korxonalar yoki ayrim 
xo’jalik tarmoqlari miqyosida o’rganadilar. Geograflarning asosiy vazifalari esa, 
mehnat resurslarining xududiy tashkil topishi va ulardan foydalanishning regional 
masalalarini taxlil qilishdan iborat.
Nihoyat, aholi geografiyasi bir qator ilmiy-amaliy fanlar bilan yaqindan 
hamkorlik qiladi.
Shuningdek, aholi geografiyasi har bir tumanning tabiiy – iqtisodiy 
sharoitlarini e’tiborga olgan xolda, ularning rivojlanish istiqbollari haqida asosli 
takliflar berishi mumkin. Aholi geografiyasi o’z navbatida, ilmiy-amaliy fanlarning 
ayrim qo’llanmalaridan foydalanadi.
NAZORAT UCHUN SAVOLLAR: 
1.
 
Tibbiyot geografiyasi nimani o’rganadi? 
2.
 
Aholining barcha ehtiyojlariga xizmat ko’rsatuvchi xizmat doirasi tarmoqlarining 
rivojlanish darajasi va xududiy joylashishni geografik taqsimlash usulini qanday 
geografiya o’rganadi? 
3.
 
Geografiya fanining yangi vujudga kelayotgan yo’nalishlari qaysilar? 
4.
 
Tarixiy geografiya nimani o’rganadi?
5.
 
Aholi geografiyasi kartografiya fani bilan qanday aloqasi bor? 
6.
 
―Demografiya‖ so’zi qanday ma’noni anglatadi? 
7.
 
Aholini takror barpo bo’lishini qaysi fan o’rganadi?
8.
 
Etnografiya fani nimani o’rganadi?

---

- 9 - 
9.
 
Demografiya fani bilan etnografiya fanining farqi nimadan iborat?
10.
 
Aholi geografiyasi bilan antropologiya fanining qanday aloqasi bor?