Ахборот тизимларида ахборот хавфсизлиги тушунчаси


avfsiz  tiklanishni  ta‟minlash



Download 0,96 Mb.
Pdf ko'rish
bet75/85
Sana03.01.2022
Hajmi0,96 Mb.
#316681
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   85
Bog'liq
axborot tizimlarini loyihalash texnologiyalarining.

avfsiz  tiklanishni  ta‟minlash

  servisining  vazifasi  buzilish  yuz  bergandan 

so‘ng  tizim  ishini  tiklash  jarayonida  biror  xatolikka  yo‘l  qo‘yilmasligini 

ta’minlashdir.  Ma’lumki,  har  bir  odam  ish  jarayonida  o‘zi  bilmagan  xolda 

nimagadir  chalg‘ishi,  biror  ishda  xatolikka  yo‘l  qo‘yishi  mumkin.  Yana  tiklash 

jarayonida  yaxshi  ishlamaydigan  qurilma  yoki  fayl  tizim  tarkibiga  kirib  qolishi 

ham mumkin. Shuning uchun tiklanish jarayoni imkon boricha avtomatlashtirilgan 

bo‘lishi,  tizimning  barcha  komponentlari  normal  ish  holatiga  tekshirib  ko‘rilishi, 

axborot  saqlovchilarning  ish  holatida  ekanligi  va  to‘liqligi  buzilmaganligi, 

kommunikatsiya  vositalarining  ishonchliligi  to‘liq  ish  jarayoniga  o‘tish  oldidan 

yana  bir  karra  diqqat  bilan  tekshirib  ko‘rilishi  maqsadga  muvo-fiqdir.  Bu 

maqsadga quyidagi tadbirlarni amalga oshirish orqali erishish mumkin: 

- diqqat bilan batafsil tuzilgan tiklash rejasini yaratish; 

- tiklash jarayonida rejaning hech bir bosqichi diqqatda chetda qolmaganligini 

nazorat etib turish; 

- texnik qurilmalarni tiklash jarayonida ishlatilayotgan barcha elementlarning 

ish holatiga tekshirilgan bo‘lishiga qaramay yana ishonch hosil qilish; 

-  dasturiy  ta’minotni  etalon  bilan  turli  shakllarda  solishtirib  ko‘rish  (ya’ni, 

oldin uning hajmi, sanasi bo‘yicha, keyin ishlash natijasi bo‘yicha va hokazo); 

- axborot fayllarini to‘liqligini tekshirish; 

- kommunikatsion vositalarning ish holatini tekshirib ko‘rish; 

-  oldingi ish  jarayonida  ro‘y  bergan zaifliklar bo‘yicha zaif  joylarni  yana  bir 

karra nazardan o‘tkazish; 



- tizimning ish holati to‘liq tiklanganligini test ma’lumotlar asosida tekshirib 

ko‘rish. 

Odatda tizimning eng ko‘p talofat ko‘radigan qismlaridan biri axborotlardir. 

Shu  sababli  ularning  nusxasini  saqlash  uchun  zamonaviy  texnologiyalar  -  RAID 

(Redundant  Array  of  Independent  Disks  –  mustaqil  disklarning  qo‘shimcha 

to‘plami),  ko‘zguli  nusxalashdan  foydalanish  tavsiya  etiladi.  RAID 

texnologiyasining  mohiyati shundan  iboratki, u saqlab  qo‘yiladigan  axborotni olti 

bosqichda  mustaqil  disklarga  yozib  boradi.  Bu  holat  tiklash  jarayonida 

ma’lumotlarni  o‘zgarishsiz  –  xatarsiz  o‘z  o‘rniga  qaytarish  imkonini  beradi. 

Ko‘zguli  nusxalash  esa  ish  jarayonida  axborotlar    ustida  bajarilayotgan  har  bir 

amalni  ham  ish  diskida,  ham  zahira  diskda  qayd  etib  boradi.  Bu  esa  tiklanish 

jarayonida eng so‘nggi ishonchli ma’lumotlarni qaytarish imkonini beradi. 




Download 0,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   85




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish