Agrotexnologiyalar instituti

5.XUJJATLAR VA XISOBOT ISHLARINI OLIB BORISH. 
 
Ilmiy  tekshiruv  natijalarini  to‘g‘ri  tahlil  etish,  ularni  saqlash  va  e‘lon  qilishda 
dala tajribasini xujjatlov ishlarini aniq olib borish katta ahamiyat kasb etadi. 
Dala  tajribasi  xujjatlari  to‘liq  ma‘nolik,  ob‘ektiv  va  aniq  bo‘lmog‘i,  ular  qisqa 
aniq lo‘nda usulda yozilmog‘i kerak. Bu ishlarning hammasini asosida dala  tajribasi 
birlamchi xujjatlari (pelvichnaya dokumentatsiya) yotadi. Birlamchi xujjat bo‘lib dala 
kundaligi hisoblanadi. Dala kundaligi bu kichik cho‘ntakka sig‘adigan daftar-bloknot 
bo‘lib,  unga  kunma-kun  dala  tajribasida  o‘tkazilgan  ishlar  usha  yerning  uzida  yozib 
boriladi.  Dala  kundaligidan  tashqari  yana  birlamchi  xujjatlardan  bo‘lib,  bu  ishchi 
daftarlari  hisoblanadi.  Bu  daftarga  ommaviy  kuzatuvlar.analizlar  va  hisob-kitoblar 
natijalari sistematik ravishda qayd etib boriladi. 
Kundalik  va  ishchi  daftarlarga  yozuvlar  faqat  oddiy  qora  qalam  bilan  yozib 
boriladi.  Dala  tajribasida  olib  borilgan  hamma  ishlar,  ya‘ni:  tajriba  programmasi, 
uning  sxemasi,  ilmiy-tekshiruv  metodikasi,  tajriba  o‘tkazishga  yuldosh  boshqa 
sharoitlar,  dala  tajribasida  o‘tkazilgan  hamma  agrotexnik  ishlar,  kuzatuvlardan  hosil 
etilgan qiymatlarning tahlil etilgan yakunlari, hosil to‘g‘risidagi ma‘lumot va boshqa 
ma‘lumotlar  esa  dala  tajribasi  jurnalida  yozib  boriladi.  Jurnal  qora  rangli  siyohda 
birlamchi  yozuvlar  asosida  to‘ldirib  boriladi  va  xonalarda  saqlanadi.  Jurnalda 
ma‘lumotlar tekst holida, chizma hamda tablitsalar holida ifodalanadi. 
Dala tajribasi jurnalida eng kamida quyidagi ma‘lumotlarning bo‘lishi lozim: 
1.
 
Tajriba nomi, maqsadi va vazifalari. 
2.
 
Tajriba sxemasi va yer uchastkasida joylanuv plani. 
3.
 
Er uchastkasining tarixi va ta‘rifi (tuproq sharoitlari, ekinlar turi, o‘g‘itlash va 
boshqalar). 
4.
 
Er uchastkasining agronomik, agrofizik va boshqa xususiyatlari. 
5.
 
Ilmiy tekshiruv programmasi va metodikasi. 

---