Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
521 
майдон учун бир марталик 6 миллион сўмдан ошмайдиган миқдорда ҳамда 
майдони 35 гектардан зиёд боғларда сув чиқариш учун бурғуланган қудуқни, 
шунингдек, дарёлар, каналлар ва бошқа сув ҳавзаларидан сув тортиш учун 
насос станциясини қуришга 120 миллион сўмдан ошмайдиган миқдорда 
субсидиялар ажратиш белгиланган. Эътиборли жиҳати шундаки, субсидия 
маблағлари 2019 йилда Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги 
Боғдорчилик ва иссиқхона хўжалигини ривожлантириш агентлиги (кейинги 
ўринларда – Агентлик деб аталади) ҳузуридаги Боғдорчилик ва иссиқхона 
хўжалигини ривожлантириш жамғармаси ҳисобидан, 2020 йилдан бошлаб 
жамғарма ҳамда Давлат бюджетидан ажратиладиган маблағлар ҳисобидан 
тенг улушларда ажратилади. 
Давлат томонидан сув тежовчи технологияларни жорий этган хўжалик 
юритувчи субъектларни иқтисодий қўллаб-қувватлашга йўналтирилган 
механизмнинг иккинчи бир эътиборли томони шундаки, юқорида 
таъкидланган Низомнинг 3-боб 16-банди билан лойиҳа ташаббускорларининг 
тижорат банкларидаги ҳисоб рақамига келиб тушган субсидия маблағларига 
мавжуд кредитор қарзларни қоплаш учун инкассо топшириқномалари 
қўйилиши тақиқланган. 
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 25 октябрдаги 
“Қишлоқ хўжалигида сув тежовчи технологияларни жорий этишни 
рағбатлантириш механизмларини кенгайтириш чора-тадбирлари тўғрисида” 
ПҚ–4499-сонли қарори билан “Сув тежовчи суғориш технологияларини 
жорий этиш бўйича харажатларнинг бир қисмини, шунингдек, уларни харид 
қилиш ва қуришга ажратиладиган банк кредитлари бўйича фоиз 
харажатларининг бир қисмини қоплаш учун субсидиялар” тақдим этиладиган 
сув тежовчи суғориш технологиялари тизими (томчилатиб суғориш, 
ёмғирлатиб суғориш, кенг қамровли ёмғирлатиб суғориш ва «спринклер» 
суғориш), шунингдек, экин майдонининг ҳар бир гектари учун 
ажратиладиган субсидиялар миқдорлари белгиланган (томчилатиб суғориш 
тизимлари учун – 8 млн. сўм/га; ёмғирлатиб суғориш тизимлари учун – 4 
млн. сўм/га ва дискретли суғориш учун – 1 млн. сўм/га) [2]. 
Тадқиқотлар кўрсатишича, сув тежовчи технологияларни жорий этишни 
давлат томонидан қўллаб-қувватлашнинг ушбу иқтисодий механизми тўлиқ 
самара бериши ва ушбу тадбирларга сарфланаётган молиявий ресурсларнинг 
самарадорлигини ошириш учун сув тежовчи технологиялар ишлаб 
чиқарилишини давлат томонидан иқтисодий рағбатлантриш дастурларини 
ишлаб чиқиш ва ташкилий механизмларини амалга ошириш лозим. 
Сув тежовчи технологиялар ишлаб чиқарилишини давлат томонидан 
иқтисодий рағбатлантриш дастурларининг ўзагини бу тизимни ишлаб 
чиқарувчи, уни қурувчи ва бу тизимдан фойдаланувчи/жорий этувчи 
тадбиркорлик субъектлари фаолиятини ва ўзаро иқтисодий муносабатларини 
уйғунлаштириш механизми ташкил этиши лозим. 

---