Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ ТАШКИЛИЙ-ИҚТИСОДИЙ 
ЖИҲАТЛАРИ
 
О.Д. Джурабаев, 
ТДИУ катта ўқитувчиси PhD, 
Ш.У. Бакиров, 
Ўрмон хўжалиги давлат қўмитаси бош мутахассиси

Лимончилик тармоғини бошқариш механизмини ислоҳ қилиш, шу 
жумладан лимонзорлар майдонини кенгайтириш ҳисобига маҳсулот ишлаб 
чиқариш ва экспорт ҳажмини кўпайтириш борасида Республикамизда изчил 
чоралар амалга оширилмоқда. 
Республикамизга 2018-2019 йилларда 46 млн АҚШ доллари 

---

 
181 
миқдоридаги хорижий кредит линиялари жалб қилиниб, 730 гектар майдонда 
замонавий лимонзорлар барпо этилди, лимон етиштириладиган иссиқхоналар 
умумий майдони 1 221 гектарга етказилди. 
Шу билан бирга, инновацион технологиялар асосида янги, серҳосил ва 
жаҳон бозорида рақобатбардош бўлган лимон навларини яратишга етарли 
эътибор берилмаётганлиги, сифатли ахборот-консалтинг хизматларини 
кўрсатиш 
талаб 
даражасида 
йўлга 
қўйилмаганлиги, 
кооперация 
муносабатлари тўлиқ шаклланмаганлиги оқибатида соҳадаги мавжуд 
имкониятлардан самарали фойдаланилмаяпти [1]. 
Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.М. Мирзиёевнинг 
2018-йил 6 мартдаги ПҚ-3586 сонли “Ўзбекистон Республикасида 
лимончилик соҳасини янада ривожлантириш чора-тадбирлари” тўғридаги 
қарорига асосан юртимизда лимончиликни ривожлантириш, хусусан лимон 
кўчатларини етиштириш ва лимон етиштирувчи иссиқхона хўжаликларини 
ташкил этишни жадал ривожлантириш, соҳанинг экспорт салоҳиятини янада 
юксалтириш ҳамда аҳоли бандлиги ва даромадлари даражасини ошириш, 
айниқса, қишлоқ жойларда янги иш ўринлари яратиш механизмини 
таъминлайдиган ягона ташкилий тизимни барпо этиш ҳамда инновацион 
технологиялар асосида лимон етиштиришни комплекс ривожлантириш 
бўйича бир қатор чора-тадбирлар амалга оширилмоқда [2].
Мазкур қарор билан Ўрмон хўжалиги давлат қўмитаси тизимига 
кирувчи ўрмон хўжаликлари томонидан 2018-2021 йилларда лимон 
кўчатларини етиштириш ва лимонзорлар барпо этиш прогноз кўрсатгичлари 
белгилаб берилган бўлиб, 2018-2019 йилларда Республика ўрмон 
хўжаликлари томонидан 600 минг донадан ортиқ, ҳосили экспортбоп ва 
саноатбоп махаллий лимон кўчат навлари етиштирилиб, Фермер, деҳқон 
хўжаликлари ва томарқа ер егаларига шартнома асосида тизимли етқазиб 
бериб келинмоқда. 
2018-2019 йилларда ўрмон хўжаликларда 130 гектардан ортиқ ер 
майдонидаги иссиқхоналарда лимоннинг экспортбоп Тошкент Ф1 навли 
кўчатлари экилди.
2020- йилда лимоннинг ҳосили экспортбоп Тошкент ҳамда Мейир 
навлари 300 минг дона етиштириш, ҳамда 137 гектар ер майдонида ресурс 
тежамкор 
техналогиялар 
ёрдамида 
махаллий 
иссиқхоналар 
(лимонзорлар) барпо этиш режалаштирилган. 
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019-йил 23- август кундаги 
ПҚ-4424 
сон 
“Республикада 
ўрмонлардан 
қўшимчи 
фойдаланиш 
самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 
қарорининг 4 бандида кўрсатиб ўтилган Лимонария ва иссиқхоналар барпо 
этиш учун юридик ва жисмоний шахсларга давлат хусусий шерикчилик 
мақсадида ер майдонлари ажратиш кўзда тутилган. Қарорда белгилаб 
берилган вазифа шуни кўрсатадикий Республикада иссиқхоналар 
(лимонзорлар) майдони кўпайишига ва Республикамизда лимон ҳосилига 

---