Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni

BOSHLANG’ICH SINFLARDA "K
ЕYS" TЕXNOLOGIYASI ASOSIDA TA'LIM 
SAMARADORLIGIGA ERISHISHNING SHAKL VA USULLARI 
 
JUMANOV Sh.Z., JDPI., HAMZAYEVA D., Jizzax Tibbiyot KHK.
P
еdagogik tеxnologiyalarni ta'lim jarayonida joriy etish, ta'lim samaradorligini oshirish uchun tinimsiz izlanish 
bugungi kuning extiyojiga aylandi. Bolaning ongi va tafakkuri endi shakllanib k
еlayotgan boshlang’ich sinflarda 
o’qituvchining mahorati, uning p
еdagogik tеxnologiyalarni ta'lim jarayoniga mohirona tadbiq eta olishi, ta'limning 
yangi - yangi yo’l va usullarini izlashi, ilg’or p
еdagogik tajribalardan ijodiy foydalana olishi juda muhimdir. 
Jamiyat hayotining jadal tarzda rivojlanishi, taraqqiyot ehtiyojlari va imkoniyatlarining kengayishi, turli-tuman 
axborotlar oqimining tezlashishini hisobga olib, pedagogik texnologiya fani pedagogik prognostikaning yangi shakl, 
vosita va usullaridan foydalanish mexanizmini yaratishni o'z zimmasiga olmog'i talab etiladi. Bugungi kunda turli 
tipdagi ta'lim muassasalarida amalga oshirilayotgan ta'limning o'rni va darajasini aniqlashga yo'naltirilgan tadqiqotlarda 
122 

---

pedagogik prognostikaning imkoniyatlaridan keng foydalanishni taqozo qiladi. Shundagina ta'lim jarayonining natijalari 
fan, ishlab chiqarish, madaniyat, iqtisod hamda jamiyat hayotining barcha sohalarini rivojlantirishga xizmat qila oladi.
Bugungi kunda jamiyatimiz rivojlanishida pedagogik prognostika o'zining aniq belgilab olingan maqsad va 
vazifalari, obyekti va predmeti, tadqiq etayotgan muammolarning mantiqiy asoslari, rivojlanish qonuniyatlari, o'zining 
tayanch metodologiyasiga ega bo'lgan pedagogika fanining muhim tarmog'i sifatida namoyon bo'ladi. Keysni tanlashda 
o'quvchi shaxsining yosh xususiyatlari va rivojlanish dinamikasini hisobga olgan holda ta'lim texnologiyalarini tanlaydi. 
Tanlab olingan muayyan ta'lim texnologiyalari doirasida o'quvchilarga turli darajadagi tushunchalarni hamda 
mujassamlashgan bilimlarni taqdim etish yo'llarini, shakl va vositalarini taklif qiladi. Muayyan bir pedagogik 
texnologiyani nazariy jihatdan asoslaganda pedagogik prognostika o'quvchi hamda o'qituvchining jonli faoliyat 
ko'rsatishini ta'minlashga, uning erkin fikrlash, ijodkorlik qobiliyatini rivojlantirishga yo'naltirilgan ta'lim jarayonini 
tashkil etishni nazarda tutmog'i lozim. 
Keys texnologiyaning asosiy mohiyati har bir shaxsda mavjud bo'lgan uning ehtiyoji, qiziqishi, iqtidori va 
imkoniyatlari asosida ularda ijobiy xislat va fazilatlarni shakllantirish, rivojlantirish sanaladi. 
Muammoli-qidiruv uslublari muammoli ta'lim jarayonida qo'llanadi. Bu uslublardan foydalanishda o'qituvchi 
avvalo, muammoli vaziyat yaratadi, savollar qo'yadi, masalalami, topshiriqlarni taklif qiladi, muammoli vaziyatni 
yechishga qaratilgan muhokamani uyushtiradi, xulosalarining to'g'riligini tasdiqlaydi. O'quvchi-talabalar oldingi bilim 
va tajribalariga asoslanib muammoli vaziyatni hal qilish yo'llari to'g'risidagi takliflarini aytadi va oldin olgan bilimlarini 
umumlashtiradi, muammoli vaziyatni yechishning eng oqilona variantini tanlaydi. Bu uslub o'quvchilarning bilimga 
qiziqishlarini oshiribgina qolmay, ularda fikrlash qobiliyatini ham rivojlantiradi. Ushbu maqolada o’quv-tarbiya 
jarayonida keys texnologiyasidan foydalanish orqali oquvchilarda tabiyatga bo’lgan munosabatini o’zgarishi haqida 
fikrlar keltirilgan
Darsdan tashaqari mashg’ulotlarda keys texnologiyasidan foydalanish.
Keys: Atrof muhitni huquqiy muhofaza qilish 
Mavzu: Atrof muhitni huquqiy muhofaza qilish. 
Berilgan keysning maqsadi: O'quvchilarga atrof tabiiy muhitni buzlishi natijasida insonlar hayotida jiddiy havf 
solinishi haqida tushintirish. Dunyoqarashini kengaytirishga va mustaqil fikrlashga o'rgatish. 
Yoshlar hayotini izdan chiqarishga qaratilgan jiddiy xatarlar: ekologiyaga oid huquqbuzarlik sodir etilishi, 
uning salbiy oqibatlari, ekologik jinoyat sodir etganlik uchun javobgarlik borligini ko'rsatib berish hamda tahlil qilish, 
ularning oldini olish bo'yicha chora - tadbirlarni ishlab chiqish. 
Mavzuda ko'rsatilgan muammolarni keltirib chiqaruvchi sabablarni topish va ularni o'zaro bog'lagan holda 
echimlarni aniqlash.
Kutilayotgan natijalar: 
1. ekologik salbiy oqibatlarni tushunib yetadi; 
2. ekologik huquqbuzarlik va jinoyatchilik tushunchalarini o'zaro farqlaydi; 
3. o'rganilayotgan mavzu bo'yicha amaliy ko'nikmalarga ega bo'ladi; 
4. o'rganilishi nazarda tutilayotgan tushunchalar haqida malakaga ega bo'ladi; 
5. muammoli vazifalami echishda nazariy bilimlarini qo'llaydi; 
6. muammoni aniqlab, uni hal qilishda yechim topadi. 
Keysni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun o'quvchilar quyidagi bilimlarga ega bo'lishi lozim:
O'quvchi bilishi kerak: