15 Axborot tizimlari qo’llanilish sohalari.
Axborot tizimining strukturasi va qо‘llanilish sohalari
1.Tizim elementlari - ma’lum funksional vazifalarni belgilaydigan qism tizimlari. Murakkab tizim elementlari oddiy, sodda qism tizimlarining о‘zaro bog‘langanidan tashqil topgan.
2.Tizimning tashkil etilishi -tizim elementlarning о‘zaro bog‘langan holdagi harakati.
3.Tizim strukturasi - asosiy tizim xususiyatini belgilaydigan elementlarini о‘zaro harakatidagi tarkibi va tartibi.
4.Tizim arxitekturasi - foydalanuvchi uchun muxim bо‘lgan tizim xususiyatlarining majmui.
Axborot tizimining apparat va dasturiy qismi:
- axborotlarni kiritish tizimi: klaviatura, sichqoncha, skaner va axborot tashuvchi vositalar;
- axborotlarga ishlov berish tizimi: protsessor, xotira va axborotlarni qayta ishlash vositalari;
- axborotlarni chiqarish tizimi: monitor, videoproyektor, printer va plotterlar:
- teskari aloqa tizimi: ma’lumotlarni uzatish va qabul qilish vositalari.
ATning tashkil etuvchilari.
Axborot tizimlari tarkibiy tuzilma deb nomlanuvchi qismlar majmuidan iborat bо‘ladi.
Tarkibiy tuzilma - bu tizimning qismiy birligi hisoblanib, biron bir belgisi asosida ajratilgan bо‘ladi. Axborot tizimining umumiy kо‘rinishini qо‘llanilish sohasi bо‘yicha mustaqil hisoblangan tarkibiy tuzilmalar majmui sifatida tasvirlash mumkin. Bu о‘z navbatida tarkibiy klasifikatsiyalanishning alomatlari, tarkibiy tuzilmalar esa ta’minlovchilar deb nomlanadi. Shu tariqa istalgan axborot tizimini ta’minlovchi tarkibiy tuzilmalar majmui sifatida tasvirlash etish mumkin.
Axborot tizimining tarkibiy tuzilmalar majmui sifatidagi tuzilishi
Ta’minlovchi tarkibiy tuzilmalar qatoriga axborot, texnik, dasturiy, matematik, tashkiliy, huquqiy va hokazo turdagi ta’minotlar kiradi.
Axborot ta’minlovchi tarkibiy tuzilmaning vazifasi boshqarish yechimlarini qabul qilish uchun kerak bо‘ladigan aniq va ishonchli ma’lumotlarni о‘z vaqtida yetkazib berish hisoblanadi.
Axborot ta’minot yagona shalkga keltirilgan hujjatlarshitirish tizimlari, korxona doirasida aylanadigan informatsion oqimlar sxemalari hamda ma’lumotlar bazasini shalklantirish metodologiyalari majmuidan iboratdir.
Yagona shalkga keltirilgan hujjatlarshitirish tizimlari hukumat, respublika, xо‘jalik tarmoqlari va regionlar miqyosida ishlab chiqiladi.
Asosiy masala - bu ijtimoiy ishlab chiqarishning barcha tarmoqlari kо‘rsatkichlarning solishtirilishi mumkinligini ta’minlashdir. Shu maqsadda umumlashgan hujjatlashtirish tizimlariga qо‘yiladigan talablar standartlari ishlab chiqilgan.
Axborot oqimlar sxemasi axborotlarninig aylanish marshrutlari, ularning hajmi, axborot paydo bо‘lgan joy hamda uning natijaviy ishlatilish joyini tasvirlaydi.
Axborot oqimlar sxemasi quyidagilarni ta’minlaydi:
- takroriy va ishlatilmaydigan axborotlarni ajratish;
- klasifikatsiyalash hamda axborotni ratsional tarzda namoyish etish.
Ma’lumotlar bazasini shalklantirish metodologiyasi 2 ta qadamdan iborat:
- ish faoliyatining spesifikatsiyasini aniqlash maqsadida firmaning bо‘linmalarini о‘rganib chiqish;
- birinchi qadamda ishlab о‘rganib chiqish ish faoliyati sohasi uchun konseptual modellar ishlab chiqish.
Informatsion tizimni yaratish uchun:
- butun tashkilot vazifalari, maqsadlari va masalalarini aniq tushunish;
Do'stlaringiz bilan baham: |