Ҳадис ва Ҳаёт-09

ЭЪТИКОФ УЧУН РЎЗА ШАРТМИ?
1351
با/طلا ن ب ر مع ن ع -

kنإ لا لو سر ا ي :لا ق 
gب/نلا هل لاقف مارلا دجسملا ف ةليل فكتعأ نأ ة/يلهالا ف ترذن

.ةسملا هاور .ةليل فكتعاف كرذن فوأ :
1351. Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан ривоят
қилинади: У киши:
«Эй Аллоҳнинг Расули, мен жоҳилият даврида 
Масжидул ҳаромда бир кеча эътикоф ўтиришни назр 
қилган эдим», деди. Бас, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи 
васаллам у кишига:
«Назрингга вафо қил. Бир кеча эътикоф ўтир», 
дедилар». 
Бешовлари ривоят қилишган.
Шарҳ:
Ушбу ҳадисдан олинадиган фойдалар:
1. Жоҳилият давридаги назрга ҳам вафо қилиш керак.
2. Рўзасиз эътикофга ўтирса бўлади. Чунки кечаси рўза 
230

---

йўқ.
3. Масжидул ҳаромда эътикофга ўтирса бўлади. Аммо 
жумҳур уламолари, жумладан, Имом Абу ҳанифа ҳам 
рўзасиз эътикоф бўлмайди, дейдилар. Уларнинг далиллари 
қуйида баён этилган ҳадиси шарифдир.
1352
ى لع ة/ن gسلا :تلا ق ا هنع لا ي ضر ة شئاع ن ع -
لو ةأر ما /س ي لو ةزا نج ده شي لو ا ضيرم دو عي ل نأ ف كتعملا
لو موصب /لإ فاكتعا لو هنم /دب ل امل /لإ ةجال جري لو اهرشابي
.gيئاس/نلاو دواد وبأ هاور .عماج دجسم ف /لإ فاكتعا
1352. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: 
«Эътикоф ўтирувчи учун бемор кўргани бормаслик, 
аёл кишига қўл тегизмаслик ёки қучоқламаслик, зарур 
бўлмаган ҳожат учун чиқмаслик суннатдир. Рўзасиз 
эътикоф йўқ. Жомеъ масжиддан бошқа жойда эътикоф 
йўқ». 
Абу Довуд ва Насаий ривоят қилишган.
Шарҳ:
Эътикофнинг суннатига хилоф иш қилган 
одамнинг эътикофи бузилади. 
Эътикоф ўтирган одамга рўза шарт, деганларга ушбу 
ҳадис, шарт эмас, деганларга олдинги ҳадис далил бўлади. 
Эътикофга жомеъ масжид шарт, деганлар ушбу 
ҳадисни далил қилиб олганлар. Баъзилар уйдаги 
намозгоҳда, хусусан, аёллар эътикоф ўтирса жоиз, 
дейдилар.
231

---