Қадимги юнон-рим тарихи



Download 1,7 Mb.
Pdf ko'rish
bet69/245
Sana31.12.2021
Hajmi1,7 Mb.
#237148
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   245
Bog'liq
qadimgi dunyo tarixi xrestomatiyasi 95147

 
 
 
 
2-§. Er. Avv. VI  asr oxiri – V asr boshlarida  O`rta  Osiyo xalqlari 
 
Gerodot. Skiflar 
 
Gerodot tarixida Kayxisravning  urushlari haqidagi bayonotni  davom ettirib,  Bobilning zabt 
etilishi    va  nihoyat,    Kaspiy  dengizning    sharq  tomonida,    Sirdaryo  va  Amudaryo  o`rtasidagi  
bepoyon  sahroda    yashovchi  ko`chmanchi  massagetlar  bilan    bo`lgan  urushda    Kayxisravning  
halok bo`lganligini hikoya qiladi.  
Gerodotning  skiflar    haqidagi  ma`lumotlari    biz  uchun  ayniqsa    juda  ham  ahamiyatlidir:  
mamlakatimizning    g`arb  –  janubida,  Dnepr  hamda  Don    daryolari  sohillarida,    Qora  dengiz  
qirg`oqlarida  yashagan    eng  qadimgi  xalqlar      to`g`risida  gapirganimizda,    avvalo  ulug`  yunon  
muarrixining    shahodatlariga    murojaat  qilamiz.  Doroning  skiflarga    qarshi  boshlagan  urushi  
munosabati bilan  Kichik Osiyo xalqlari,  ayniqsa yunon qabilalari o`rtasida Eron  hukmronligiga  
qarshi  kuchli  ozodlik  urushlari  boshlanadi.    Vatanimiz  tarixini  o`rganish  borasida    Gerodotning 
asari    ayniqsa  juda  muhim    o`rin  tutadi.  Muarrix  bu  tomonlarga    oyoq  bosmagan  bo`lsa    ham, 
yurtimizning    uzoq  o`tmishi  haqida    to`g`ri  ma`lumotlar  beradi.  Uning  aytishicha,  Kaspiy 
dengizining    sohillaridan  boshlab,    Sirdaryoning  o`rtalariga    qadar  cho`ziulib  boradigan  keng 
sahroda  massaget  deb  atalgan  ko`chmanchi  qabilalar  yashaganlar,  ular  hech  qanday    ekin 
ekmasdan,    faqat  chorvachilik    bilanginakun  kechirganlar, ovqatlari  mol  go`shti  hamda    daryoda 
ovlanadigan  baliq  bo`lgan,    ular  temirni  bilmaganlar,    hamma  asboblarni  va  qurol-aslahalarni 
misdan  yasaganlar;  ayollar  erkaklar  bilan  bir  qatorda    janglarda  qatnashar  va,  hatto  qabila 
boshlig`bo`lib saylanar ham ekanlar. Adabiyotimizning  eng qadimgi yodgorliklaridan biri bo`lgan 
“To`maris”  issasi faqat  shu odam tufayli  bizning zamonga  qadar yetib kelgan.  Bu asar o`zining  
ajoyib  vatanparvarlik  g`oyalari,  chetdan  bosib  kelgan    dahshatli  Eron  bosqinchilariga  qarshi 


 
 96 
 
 
malika  To`maris    rahbarligida  massagetlarning    mardonavor  kurashganliklari,  dushmanni  tor  – 
mor keltirib, podshoh Kayxisravni  qatl etganliklari  hali ham bizni  hayajonga soladi,  asirlikdan 
o`limni  afzal  ko`rib,  o`z  joniga  qasd  qilgan  shahzoda  Sparganizning  jasorati  dilimizga  g`urur 
bag`ishlaydi.  
 
Gerodot  skiflar  taomiga  ham  qiziqish  bilan  qaraydi.  Oltmish  birinchi  hikoyatda  bu  haqda 
shunday  deyiladi:  “Jonliqning  go`shtini  suyagidan  ajratadida,  qozonga  soladi.  Suyagini  o`choqqa 
qalab yoqadi va shu bilan qozonni qaynatib, go`shtni pishiradi. 
Mabodo  qozon  topolmasa,  go`shtni  jonliqning  qorniga  soladi-da,  suv  quyadi.  Tagiga  suyak 
qalab  yoqadi.  Suyak  juda  yaxshi  yonadi.  Suyakdan  tozalangan  go`sht  tez  pishadi.  Taom  tayyor 
bo`lgach  qassob  bir  bo`lak  go`shtni  va  pishirilgan  qorinni  xudo  yo`liga  bag`ishlaydi.  Uy 
hayvonlarining hammasini ham qurbonlik qilaverish mumkin, ayniqsa otni qurbonlik qilish alohida 
buyurilgan. 
Xudoga  ishonuvchi  skiflarning  hammasida  ham  shunday  qurbonlik  qilish  odati  bor.  Ayniqsa, 
Arey  sharafigaqurbonlik  qilish  alohida  odatga  aylangan.  Har  bir  skif  shohligi  Arey  sharafiga 
alohida chiroq yoqadi. Uzunligi 3 stadey keladigan uzun xodalarni qalab, uncha baland bo`lmagan 
qo`rg`on yasaydi.  
 

Download 1,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   245




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish