Қадимги ва ўрта аср фалсафаси, Янги ва энг янги давр фалсафаси

Махизм
Неопозитивизм
Постпозитивизм
Позитивизм : асосий тушунчаси ва
ривожланиш поғоналари
Неопозитивизм
Асосий вакиллари

• «Вена тўгараги» (М.Шлик - асосчи, давомчилари Р.Карнап, О.Нейрат, Г.Рейхенбах) файласуфлари
• Львов-Варшава мактаби вакиллари (А.Тарский, Я.Лукасевич)
• Б.Рассел
• (1872-1970)
• Л.Витгенштейн
• (1889-1951)

Неопозитивизмнинг асосий ғояси - фалсафа фан тилини мантиқий таҳлил қилиши зарур, чунки тил одам учун ташқи оламни тўғри қабул қила олувчи бош восита;
Тилнинг матиқий таҳлили - бу матн, белги, тушунча таҳлили ички белги тизимини, белгининг семантикаси (мазмуни)ни боғловчиси (бу билан неопозитивизм герменевтикага яқинлашади);
Неопозитивизмнинг асосий тамойили - верификация тамойили-фан қоидаларини амалиёт далиллари билан қиёслаш, фақат амалиётда далиллар билан текшира олинсагина қоидалар фан учун қизиқ бўлади;
Аввалги фалсафанинг кўпгина муаммолари (билиш, онг, ғоя, худо) фалсафадан чиқариб юборилиши керак, чунки улар верификация қилинолмайди ва илмий ечимга эга бўлмайди;
Неопозитивизмнинг яна бир асосий мақсади (фан тилининг мантиқий таҳлилидан ташқари) фалсафани метафизикадан (ҳақиқий илмий ҳал қилинмайди) озод қилиш.
Асосий ғоялари
Неопозитивизмнинг умумий тушунчаси ва асосий масалалари
Хусусияти
Постпозитивизм рамз (тил, илмий аппарат)ларнинг мантиқий тадқиқидан қочиб, фан тарихига мурожаат қилади;
Постпозитивизмнинг асосий мақсади - илм фанларини (тил, тушунча), уларнинг қурилмалари (непозитивистлар каби)ни эмас, илм-фан ривожини тадқиқ этишдир;
Постпозитивизм умуман фалсафага бўлган ўз муносабатни юмшатади;
Постпозитивистлар фикрича, ҳақиқат назарияси ва унинг верификациялиги (амалиётда уни текшириш имконият) ўртасида бир-бирига таъсир йўқ, яъни фаннинг умумий тушунчаси ва илм тили ўртасида кескин қарама-қаршилик йўқ. Шунингдек, верификацияланмайдиган метафизик, ноилмий масалаларни) фалсафадан чиқариб юбориш шарт эмас;
Илмнинг ривожланиш масаласига келсак, постпозитивистлар фикрича, фан тўғри чизиқ бўйича эмас, сакровчи ривожланишда, кўтарилиш ва тушиш хусусиятига эга, лекин умумий тенденцияси илмий билимнинг ўсиши ва мукаммаллашишига қаратилган;
Позитивизмнинг энг янги варианти – постпозитивизмдир (XX асрнинг 2-ярми ва охири). Унинг асосий вакиллари К. Поппер (1902-1994) Т.Кун (1892 й. туғилган)