Адимги даврлардан

- хуннлар подшоси Аттила Ўрта Дунай пастте- 
кислигида жойлашиб, Шаркий империянинг гарбий ерлари­
ни тарк этишга розилик берди.
4 4 9 й и л
- Британия англосакслар томонидан забт 
этилди.
4 5 0 - 4 5 7 й и л л а р
- Византия императори Марцианнинг 
ҳукмронлик даври.
V а с р у р т а л а р и
- Евроосиё даштларида ташкил топган 
Хуннлар давлати анча кучайди.
4 5 1 й и л 1 5 и ю н ь
- Ғарбий Рим империяси ва унинг 
иттифоқчилари (франклар, вестготлар, бургундлар, алан­
лар ва б.) ҳамда Аттила бошчилигидаги хуннлар ва улар­
нинг иттифоқчилари (остготлар, гепидлар ва б.) ўртасида 
Каталаун жанги (Шимоли-Шарқий Франциянинг Труа 
шаҳри гарбидаги Каталаун яланглигида) бўлиб ўтди. Ката­
лаун жанги тарихда «халқлар жанги» номи билан машҳур 
бўлган. Бу жангда 180 ООО киши ҳалок бўлди. Жангдан ке­
йин Аттила Рейн ортига кайтди ва янги куч билан Шимолий 
Италияга бостириб кирди.
4 5 2 й и л
- Аттила қўшинлари Италияга бостириб кириб, 
унинг шимолидаги шаҳар ва қишлоқларни талаб, Дунай 
дарёси орқали ортга кайтди.
4 5 3 й и л
- Аттила вафот этгач, Хуннлар давлати 
кучсизланди. Унга тобе бўлган кабилалар мустакил бўлиш 
учун қўзғолон кўтарди. Хуннлар Париж ва Рим атрофлари- 
дан оркага чекиндилар. Хуннлар давлати таназзулга юз тут­
ди. Уларнинг 455 йили Паннонияга, 469 йили Болқон ярим 
орол ига килган юришлари маглубият билан тугади.
V а с р о х и р л а р и
- Европадаги Хуннлар давлати барҳам 
топди.

---

4 5 4 й и л
- император Валентиниан III лашкарбоши Аэ- 
цийнинг куч-қудрати ва мавқеидан қўрқиб, уни қатл эттир-