Adabiyotshunoslik


Tarjima nazariyasiga oid muhim



Download 0,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/70
Sana27.06.2022
Hajmi0,82 Mb.
#710441
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   70
Bog'liq
g.xalliyeva .qiyosiy adabiyotshunoslik. o\'quv qo\'llanma

Tarjima nazariyasiga oid muhim 
tushunchalar:
Tarjima nazariyasi umumiy va alohida nazariyaga ajrati-
lib o‘rganiladi. Umumiy tarjima nazariyasi til uchun umumiy 

Саломов Ғ. Таржима назарияси асослари. – Тошкент: Ўқитувчи, 1983.

Илясов Б. Свободный стих и перевод. – Термез: Джайхун, 1995; Авторская концепция 
оригинала и мастерство переводчика. – Ташкент, 1995; Замысел автора и переводческие 
плеоназмы // Зунделовические чтения: Материалы международной конференции. – Са мар-
канд, 2000. – С.102 – 105; Искусство поэтического перевода. – Ташкент: Фан, 2007. – 124 с.

Топер П.М. Перевод в системе сравнительного литературоведения. – М., 2000; Белик 
Е.В. Перевод как разновидность межкультурной коммуникации // Преподаватель XXI век. 
– М., 2013. – С.289 – 293; Утробина А.А. Теория перевода. – М., 2010; Мусаев Қ. Таржима 
назарияси асослари. – Тошкент: Фан, 2005.


32
33
bo‘lgan qonuniyatlarni o‘rganadi va barcha tarjima turlarini 
qamrab oladi. Alohida tarjima nazariyasi esa bir tildan ik
­
kinchi tilga bo‘lgan tarjimaning faqat lingvistik aspektlarini 
o‘rganadi.
Tarjima kommunikativ jarayon hisoblanadi va shu jihatdan 
ikki xil xususiyatga ega: 
1. Til ichidagi jihatlar – matnning uslubi, matn bilan bog‘liq 
lingvistik xususiyatlar.
2. Tildan tashqari jihatlar – lingvomadaniy xususiyatlar va 
madaniy an’analarning original va tarjimada aks etish darajasi.
Ma’lumki, tildan tashqari jihatlarni yaxshi bilmaslik (o‘zga 
xalq madaniyatini yaxshi anglamaslik) tarjimaga putur yetka
­
zadi. 
Tarjima jarayonida
 qonuniy muvofiqlik nazariyasi (тео­
рия закономерных соответствий)
mavjud

Bu nazariya
­
ning asosiy mohiyati kelib chiqishi jihatidan muvofiq va mu
­
vofiq bo‘lmagan tillar orasidagi tarjima bilan bog‘liq.
Tarjima nazariyasida transformatsion, semantik-semiotik, 
situativ va kommunikativ modellar mavjud.
Tarjimaning transformatsion modeli – boshqa tilga tarjima 
qilinganida tilning o‘z holatini qanday saqlab qolish daraja
­
sidir.
Tarjimaning semantik (ma’no) – semiotik (belgilar sis
­
temasi) modeli – original asar semantikasining tarjimada saq-
lanish darajasi bilan belgilanadi.
Tarjimaning situativ modeli – tarjimada ayrim vaziyatlarni 
(masalan, milliy-madaniy) hisobga olib, tarjima qilinishini 
nazarda tutadi.
Tarjimaning kommunikativ modeli tarjimada o‘sha xalq-
ning madaniyatini hisobga olish va o‘zga tilga adaptatsiyasi 
masalasidir.

Download 0,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish