Adabiyotshunoslik kafedrasi

Zamonaviy qirg‘iz she’riyatida yana bir ko‘zga tashlanib turgan xususiyat, bu do‘stlik mavzusidir. Bu do‘stlik eng birinchi navbatda Turkistonda yashab turgan xalqlar o‘rtasida mustahkam bo‘lish kerak, degan g‘oyalar targ‘ib qilinmoqda. Haqiqatdan ham qadimda yagona bo‘lgan Turkiston uchta xonlikka bo‘linib ketganligi uchun qariyb 150 yil ruslarga qaram bo‘lib qoldi. Ruslar esa Turkistonni boshqarish oson bo‘lsin deb beshga bo‘lib yubordi. Ana shu beshta davlat bugungi kunda tarixiy taraqqiyot tufayli mustaqillikka erishdi. Bu bizning ota-bobolarimiz orzu qilib kelgan haqiqiy istiqlol edi. Hozirgi ming xil nayranglar o‘ynab turgan dunyoda, uni yana yo‘qotib qo‘yish hech gap emas. Shuning uchun Turkistonning barcha xalqi yagona musht bo‘lib birlashish kerak. Ana shunday bo‘lsa, davlat qudratli bo‘ladi. Xuddi shunday g‘oyalar ko‘plab zamonaviy qirg‘iz shoirlarining she’rlarida yangramoqda. Bunga misol sifatida Yadgar Solayevning «Besh panja» nomli she’rini ko‘rsatishimiz mumkin:
Besh panja bor, beshov birday teng emas,

Beshov agar biriksami, sen emas,

Odamzodga sodiq xizmat qilguday,

Qudrati bor, yarim-yorti el emas!

Qirg‘iz, qozoq, o‘zbek, tojik, turkmanni

Qirgan paytda, ajdodlarim hurkkanmi?..

Besh panjaday ahil bo‘lsak, biriksak,

Ko‘rar edik haddi sig‘ib, turtkanni!..

Qardoshlikning qadrin avval bilaylik,

Hamkor bo‘lib, doim o‘ynab-kulaylik.

To‘yda suyanch, aza chog‘i tobutkash

Birlashaylik, mushtum bo‘lib yuraylik.

Ana shunday qadim Turkiston xalqlarining birlashishiga da’vat boshqa turkiy xalqlar adabiyotida ham keng yoritilmoqda. Turkistonni yagona Vatan deb tushunish, uning qudrati uchun kurashish faqat ijodkorlarning emas, balki shu yerda yashovchi barcha xalqlarning muqaddas burchi bo‘lib hisoblanishi kerak.

Xullas, qirg‘iz adabiyoti zamon bilan hamohang tarzda taraqqiy etmoqda. Mustaqillik davrida o‘zbek va qirg‘iz adabiy aloqalariga yangicha yondashish bo‘layapdi. Mashhur yozuvchi Ch.Aytmatovning bevosita tashabbusi bilan “Issiq ko‘l forumi” singari uyushmalar tuzildi. Bu uyushmalarning asosiy shiori tinchlik, xalqlar o‘rtasidagi do‘stlikni mustahkamlash va adolatni tiklashdan iboratdir.