Adabiyoti universiteti



Download 1,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/46
Sana25.07.2021
Hajmi1,22 Mb.
#128086
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   46
Bog'liq
Bitiruv malakaviy ish Oydin yangi

отреагировать,  среагировать  kabi  shakllari  mavjud

Ushbu 



old 

qo‗shimchalardan  qaysi  biri  ko‗proq  qo‗llanishi,  qaysi  uslubdagi  kontekstga 

xoslanishi, qaysi ravishlar bilan bog‗lana olishi, hozirgi rus tilida qanday tartibda 

(bir  paytda  yo  ketma-ket)  ishlatilishi,  til  taraqqiyotining  turli  davrida  qo‗llanish 

chastotasining  farqi  kabi  masalalarga  korpus  bir  necha  daqiqaga  oydinlik  kiritib 

beradi.


8

 

Rus  tilida  ot  so‗z  turkumi  мужской  род  birlik  paradigmasida  qo‗shimcha 



kelishik  kayorliqoriyasi  (второй  родительный  падеж)  mavjud.  Сахар

 

so‗zi  bu 

kelishikda  сахара  shaklida,  ikkinchi  shaklda  esa    сахару  shaklida  qo‗llanadi: 

положите себе еще сахару.  Bunday turlanish shakli rus tiliga ХVI-ХVII asrda 

kirib  kelgan,  ХVII-ХVIII    asrlarda  eng  ko‗p  qo‗llanish  davri  bo‗lib,

 

XIX  asrda 



                                                           

8

 Плунгян В. Зачем мы делаем корпусы? // www.ruscorpora.ru  




20 

 

sekin  nutqdan  chiqa  boshlagan.  Hozirgi  rus  tilida  ushb  shakl  yuzdan  bir  holatni 



tashkil etadi va kelishikning birinchi shaklida qo‗llanaveradi:

 

положите себе еще 



сахара.    Hozirgi  rus  tilida  ushbu  kelishik  shaklining  qo‗llanish  chastotasi,  til 

taraqqiyotining  turli  davrida,  turli  muallif  nutqida  ikkinchi  родительный  падеж 

ning  qo‗llanish holatlari (поднять с пола ѐки поднять с полу) masalasi sanoqli 

daqiqalarda  statistik  va  faktik    asosda  hal  etiladi.

9

  Bunday  misollar  sirasini 



ko‗paytirish, muammoni ko‗proq qo‗yish mumkin. Korpusning tilshunos oldidagi 

amaliy  ahamiyatini  aniqroq  ko‗rsatish  uchun  shunday  oddiy  misol  keltirildi.  Rus 

va  Yevropa  tilshunosligida  til  bo‗yicha  qilinadigan  barcha  tadqiqotlarning  til 

korpusiga asoslanishi odatiy holga aylangan va hatto ba‘zi tadqiqotlarda majburiy 

ham  sanaladi.  Rus  tilshunoslari  bu  sohada  AQSh,  Yevropa,  Yaponiyadan  orqada 

qolganini  afsus  bilan  tan  olishadi,  vaholanki,  rus  korpus  lingvistikasi  ancha 

taraqqiyot yo‗lini bosib o‗tib, bu borada rivojlangan mamlakatlarga tenglashyapti. 

Ularning fikricha, yaqin orada til o‗rganayotgan o‗quvchi yoki uning biror jihatini 

tadqiq etayotgan kishi bugungi kunda korpusdan foydalanishi aniqligini ko‗rsatadi. 

    Korpusning  sintaksisni  o‗rganishdagi  ahamiyati  tilning  jonli  qurilishini, 

so‗zlarning  o‗zaro  birikish  imkoniyatini  tahlil  qila  olishidadir.  An‘anaviy 

tilshunoslikdagi  misolni  olishda  badiiy  asar  tiliga  tayanish  tajribasidan  ko`ra 

korpusga tayanish misolning bugungi kun uchun ham ishonarliligini ta‘minlaydi. 

 

 



 

 

 



 

 

                                                           



9

 Плунгян В. Зачем мы делаем корпусы? // www.ruscorpora.ru 




21 

 


Download 1,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish