Adabiyot darslarida alisher navoiy ijodini o„rganish muammolari

 
Guzar qilmoq - 
o‗tmoq, bormoq. 
Dasht aro go‗yoki xabar bilmading, 
Hotam uyi sori guzar qilmading. (―Hayrat ul-abror‖) 
Gumroh 
forscha 
yo‗ldan adashgan, yo‗lini yo‗qotgan; 
majoziy
yo‗ldan ozgan, 
gunohkor. 
Dedi: qaydinsen, ey majnuni gumrah? 
Dedi: majnun vatandin qayda ogah. (―Farhod va Shirin‖) 
 
Gurza 
forscha 
to‗qmoq shaklidagi ish va harbiy qurol; to‗qmoq. 
Necha gurza, necha sunboda aylab, 
Kamar qozmoq ishin omoda aylab. (―Farhod va Shirin‖) 
 
Davot 
arabcha
siyohdon. 

---

Layli tilabon davoti xoma, 
Filhol muharrir etti noma. (―Layli va Majnun‖) 
 
Yoro 
kuch, quvvat, mador, iloj. 
Ichimda bo‗lsa yuz o‗t oshkoro, 
Nafas dudin urarg‗a qayda yoro? (―Farhod va Shirin‖) 
Jayon 
forscha 
yovuz, vahshiy, g‗azabli, qahrli; sheri jayon
 – 
yovuz, vahshiy 
arslon. 
Bor edi durroj o‗shul beshada, 
Sheri jayon vahshidin andeshada. (―Hayrat ul-abror‖) 
Jazoyir
 arabcha
suv o‗rtasidagi quruqlik, orol. 
Aylabon razmu kiyna izhori, 
Kelsa Jobir jazoyiri sori. (―Sab‘ai sayyor‖) 
Jayb 
arabcha 
bo‗yin, tomoq. 
Gul etti chiqib jilva oyin yana, 

---

Tikib jaybig‗a nofai Chin yana. (―Saddi Iskandariy‖) 
 
Jahdu sur‟at – 
tez sur‘at, chaqqon harakat. 
Jahdu sur‘at aro tay aylab arz, 
Holatim aylasang Suhaylg‗a arz. (―Sab‘ai sayyor‖) 
Jirm 
arabcha
jism; 
quyosh jirmi – 
quyosh planetasi. 
Toki quyosh jirmi bo‗lib nurposh, 
Mahfili ayshingda bu yanglig‗ maosh. (―Hayrat ul-abror‖)