Адабиётлар

Nazorat savollari

1.Laborantlar ishi qanday tashkil etiladi?

2.Sifat ko’rsatkichlar bo’yicha laborantlar vazifasi nimadan iborat?

3.Sinov natijalarini qayta ishlash bo’yicha laborantlar vazifasi nimadan iborat?

4. Laborantlar ishini tashkil etish.

Tayanch iboralar:

Laborant, sinov, pilta, pilik, yigirish, to’qish, sanitar-gigenik, sun`iy yoritilganlik,

shovqin darajasi, havo xarorati, havoning nisbiy namligi maxsus kiyim.

---

46

16-ma`ruza. Laboratoriya shtatini hisoblash tartibi

Reja:

1. Laboratoriya shtatining tarkibi.

2. Vaqt me`yorlari.

Laboratoriya shtatini hisoblashdan avval, lavozimlar bo’yicha ro’yxati tuzib

chiqiladi. Rahbar lavozimida ishlovchi-laboratoriya mudiri, bo’lim mudiri (katta

laborant) ro’yxatga hisoblanmasdan kiritiladi, shu bilan birga xizmat ko’rsatuvchi

xodimlar – priborlarni ta`mirlovchi mexanik, elektronika bo’yicha mutaxassis,

kompyuter texnikasi vayzerlari va boshqalar ham ro’yxatga hisoblanmasdan

kiritladi. Priborlarda ishlovchi laborantlar sonini hisoblashda, barcha priborlarning

sonini yaxlitlanmasdan hisoblanadi.

Аgarda laborant bir vaqtning o’zida bir nechta priborda ishlasa, unda

hisoblashda priborlar yig’indisiga olinib xizmat ko’rsatuvchilar soniga bo’linadi.

Yakuniy yig’indi xizmat ko’rsatishga kerakli bo’lgan laborantlar soni hisoblanadi.

Laborant bitta priborda ishlash uchun sarflangan vaqti bir kunlik ish vaqtiga

etmasligi mumkin va u boshqa priborlarda ishlashi lozim bo’ladi, shuning uchun

laborantlar sonini hisoblashda ularni ham inobatga olinishi kerak.

Sinov ishlaridan olingan natijalarni hisob-kitob qilish (ishlov berish) uchun

hisobchi-ishchi zarur bo’ladi.

Аgarda ishni tashkil etishda natijalarni qayta ishlash ko’zda tutilgan bo’lsa

va uni laborant zimmasiga yuklatilsa, unda hisob-kitob ishlari uchun 15-20%

belgilangan vaqtga qo’shib beriladi.

Korxona hafta 5 kun ishlaydi, ish vaqti 8,2 soatni tashkil etadi. Laboratoriyadagi

asbob-uskunalarni hisoblashda me`yordan foydalanamiz. Bu me`yorlarga m ta

namunani sinash uchun sarflangan T

a

, smenaning davomiyligi T, asbob-

uskunalarni tekshirish uchun ketgan vaqt T

b

, laborantlarning shaxsiy ishlari uchun

ketgan vaqt T

v

 kiradi.

n ta namunani uzish uchun kerakli vaqt quyidagi formula yordamida hisoblanadi.

T

n

=T-(T

a

+T

b

+T

v

),

(16.1)

T

a

=T

b

=T

v

=10 minut deb qabul qilamiz.

---

47

T=8,2

·60=492

T

n

=492-(10+10+10)=462 minut

Demak, laborantning 1 smenadagi ish vaqti 462 minutni tashkil etadi.

Masalan: paxta tozalash korxonasi xom ashyo laboratoriyasida chigitli paxta sifat

ko’rsatkichlarini sinash uchun 980 minut sarflangan bo’lsa, laborantlar sonini

aniqlaymiz:

L

sh

=980/462=2,12

Paxta tozalash korxonasi xom ashyo laboratoriyasida chigitli paxta sifat

ko’rsatkichlarini sinash uchun 2 nafar laborantlar qabul qilinadi.