Адабиётлар

Мисол (Паскал тилида): 
A div B = C 
A mod B = D 
C * B + D = A 
7 div 3 = 2 
7 mod 3 = 1 
Бутун сонлар устида =,~=, <, <=, >, >= операторлар билан бинар 
амалларни ҳам бажариш мумкин. Аммо бу операцияларнинг натижалари 
бутун турга кирмайди, улар мантиқий турга киради. 
 
Ҳақиқий тур 
Ҳақиқий турга каср қисмлари бор чекли сонлар тўплами киради. 
Тўпламни чекли бўлиш шарти ЭХМда сонларни ифодалаш чегараланганлиги 
билан боғлиқ. Ҳақиқий сонлар устида қуйидаги амалларни бажариш мумкин: 
қўшиш, айриш, бўлиш, кўпайтириш, тригонометрик функцияларини 
хисоблаш, даражага ошириш, квадрат илдиз чиқариш, логарифмлаш, 
минимум ва максимум элементларни топиш ва бошқалар. Буларнинг 
натижалари ҳам ҳақиқий турга киради. Бу ерда ҳам бинар амалларга 
нисбатан масаланинг ечимлари мантиқий турга тегишли бўлади.
ЭҲМ хотирасида ҳақиқий сонлар асосан қўзғалувчан нуқта форматида 
сақланади. Бу форматда x ҳақиқий сон қуйидаги кўринишда ифодаланади:
x = +/- M * q
(+/-P)
– сонинг яримлогарифмик шаклдаги ифодаланиши 
қуйидаги чизмада келтирилган. 
937,56 = 93756 * 10
-2
 = 0,93756 * 10
3 

---

―Маълумотлар тузилмаси ва алгоритмлар‖ фанидан маърузалар матни.
муаллиф: Б.Б.Акбаралиев 
 
Мантиқий тур. 
Мазкур тур мантиқий мулоҳазаларни тўғрилигини аниқлаш учун, турли 
ҳил дастурлаш тилларида турлича ифодаланиладиган ифодаларни 2 та 
кўринишда аниқлайди. Мантиқий маълумотлар устида қуйидаги мантиқий 
операцияларни бажариш мумкин: конъюнкция (ва), дизъюнкция (ѐки) и 
инкор (йўқ), ҳамда қийинроқ бўлган эквивалентлик, импликация, чиқариб 
ташлаш, ѐки ва бошқа операциялар. Юқорида келтирилган ихтиѐрий 
операциянинг натижаси – мантиқий қийматга эга бўлади. Мантиқий 
қийматни хотирада сақлаш учун битта бит етарли.