Адабиётлар

МТга мисоллар: 
 
Оператив хотира массивни ифодалайди. 
Сўз – бир вақтнинг ўзида қайта ишланиши мумкин бўлган минимал 
сондаги битдир. 
 
 
 
 
Назорат саволлари 
 
1. Маълумотлар тузилмаси деганда нимани тушунасиз? 
2. Маълумотларни тасвирлаш босқичларини келтириб ўтинг. 
3. Маълуотлар тузилмаси классификацияси қандай амалга оширилади? 
4. Маълумотлар 
тузилмасини 
фойдаланувчи 
дастуридаги 
классификацияси. 
Тўғридан-тўғри 
мурожат қилувчи 
МТ 
Ташқи ҳотирадаги МТ 
Сақлаш схемаси 
Кетма-кет 
мурожат қилувчи 
МТ 
индексли-кетма-
кет мурожат 
қилувчи МТ 
физик блок 
D3 
тўплам 
D1 
D2 
D3 
Кетма-кетлик 
дарахт 
граф 
D2 
D3 
D2 
Оператив хотирадаги МТ
яримсўз 
сақлаш схемаси 
тўғрибурчакли 
боғламли 
ѐзув 
ўқиш 
сўз 
жуфтлаган 
сўз 

---

―Маълумотлар тузилмаси ва алгоритмлар‖ фанидан маърузалар матни.
муаллиф: Б.Б.Акбаралиев 
5. Маълумотлар тузилмасини оператив хотирадаги классификацияси. 
6. Маълумотлар тузилмасини ташқи хотирадаги классификацияси. 
7. Қандай маълумотлар динамик ѐки статик турдаги маълумотлар 
тузилмаси дейилади? 

---

―Маълумотлар тузилмаси ва алгоритмлар‖ фанидан маърузалар матни.
муаллиф: Б.Б.Акбаралиев 
2-маъруза. Маълумотларнинг оддий турлари 
 
Режа: 
1. Маълумотларни стандарт турлари; 
2. Фойдаланувчи томонидан аниқланадиган турлар. 
Калитли сўзлар: бутун тур, ҳақиқий тур, мантиқий тур, белгили тур, 
кўрсаткичли тур, саналадиган тур, диапазонли тур 
Маълумки, математикада ўзгарувчиларни, уларнинг баъзи бир керакли 
тавсифларига мос равишда классификация қилиш қабул қилинган. 
Ўзгаувчиларга мисол сифатида қуйидагиларни келтириб ўтиш мумкин: 
ҳақиқий ўзгарувчилар, комплекс ўзгарувчилар, мантиқий ўзгарувчилар, 
бундан ташқари баъзи бир қийматларни қабул қилувчи ўзгарувчилар ва 
бошқалар. Маълумотларни қайта ишлашда уларни классификация қилиш ҳам 
катта аҳамиятга эга. Бу ерда ҳам классификация қилинаѐтганда ҳар бир 
константа, ўзгарувчи, ифода ѐки функция бирор бир турга тегишли бўлади 
деган тамойилга асосланади. 
Умуман олганда турлар ўзгарувчи ѐки ифода қабул қилиши мумкин 
бўлган қийматлар тўплами орқали тавсифланиб, улар функцияларни 
шакллантириши мумкин.
Кўплаб дастурлаш тилларида маълумотлар стандарт ва фойдаланувчи 
томонидан бериладиган турларга ажратилади. Маълумотларни стандарт 
турларига қуйидаги 5 та тур ўзгарувчилари киради: