Адабиётлар

 
Асосий мантиқий функцияларнинг чинлик жадвали. 
 
Белгили тур. 
Белгили турга белгиларнинг чекли тўплами ѐки литер, уларга лотин 
алифбосидаги харфлар ва унда йўқ кирилл харфлар, ўнлик рақамлар, 
математик ва махсус белгилар киради. Белгили маълумотлар ҳисоблаш 
техникаси билан инсон ўртасидаги алоқани ўрнатишда катта аҳамиятга эга. 
Кўпинча, дастурлашнинг ҳар бир тизимида белгилар тўплами фиксирланган 
бўлиб, улар турли тизимларда турли ҳил бўлиши мумкин. Бундан ташқари 
улар тартибланган бўлиб, ҳар бир унинг элементига аниқ бир сонли код мос 
қўйилиб, у тўпламдаги тартиб рақамини аниқлайди. Белгини сонли кодига 
ўтиб, реляцион операторлардан фойдаланиб, символларни таққослаш 
мумкин. Бундай таққослашларнинг натижалари BOOLEAN турига киради. 
Белгини кодини қийматини аниқлаш учун ѐки аксинча, кўпгина дастурлаш 
тилларида 2 та стандарт функциядан фойдаланилади. Масалан Паскал тилида 
символлар қўштирноқ орасида берилиши мумкин ѐки коди орқали 
ифодаланаѐтган бўлса # белги қўйилиб кейин сонли коди ѐзилади. Сатр 
(қатор, string) – бу қандайдир белгилар кетма-кетлиги. Сатр битта, бўш ѐки 
бир нечта белгилар бирлашмасидан иборат бўлиши мумкин. Паскал тилида 
сатр 0 дан то 255 тагача узунликка эга бўлиши мумкин. Агар ўзгарувчи сатр 
турига тегишли бўлса, у ҳолда ўзгарувчи тури ѐзилаѐтганда string деб 
аниқланади. 
Белгили турдаги амаллар: 

---

―Маълумотлар тузилмаси ва алгоритмлар‖ фанидан маърузалар матни.
муаллиф: Б.Б.Акбаралиев 
a) Ўзлаштириш; 
b) Таққослаш; 
c) Кодлаш тизимидаги рақамини (тартибини) аниқлаш: ORD(W
i
); 
d) Белгини рақами бўйича топиш: CHR(i) 
e) Навбатдаги белгини аниқлаш: SUCC(W
i
) 
f) Битта олдинги белгини аниқлаш: PRED(W
i
)