Адабиёт назариясига оид энг муҳим атамалар изохи

Мукаррар-байт ёки мисрада такрор сўз қўллаш: такрирдан фарқи ўртасида чизиқча бўлади. O'tarsen o'ynay-o'ynay men gadoyi xasta yo'l uzra, Qolurmen bir qiyo boqmoq uchun yolbora-yolbora. (Alisher Navoiy)
Анафора-мисра бошида бир сўзни такрорлаш.
Бунда булбул китоб ўқийди,
Бунда қуртлар ипак тўқийди. Х.Олимжон
Аллитерация- товушлар такрори. Alliteratsiya ikki xil ko'rinishga ega: 1. Misra tarkibidagi unli tovushlarning ohang jihatidan o'zaro mosligi vokal alliteratsiyani yuzaga chiqaradi: O'tar dunyoni o'tarini o'yladi, Tanga tashlab olatog'ni yoyladi. ("Alpomish") 2. Misra tarkibidagi undosh tovushlarning ohang jihatidan o'zaro mosligi konsonant alliteratsiyani bunyod etadi: Sochilgan sochingdek sochilsa siring, Anor yuzlaringni kimga tutasan.(Cho'lpon)
Китобат-араб алифбоси шаклидан лирик тимсол чизиш. Halqa-halqa zulfikim ul mohi tobonindadur, ching'a boqsam doldek xurshid aning yonindadur. Bu yerda xurshid-quyosh "dol" harifga o'xshatilmoqda. Lutfiy.
Ushbu misollarda yoy, dot harflarining arab imlosidagi shaklidan foydalanilmoqda.
Раддул матлаъ - матлаъдаги биринчи мисранинг мақтанинг сўнгги мисраси бўлиб келиши
Qoshi yosinmu deyin, ko'zi qarosinmu deyin,
Ko'ngluma har birining dard-u balosinmu deyin?!........
Ey Navoiy, dema qosh-u ko'zining vasfini, et,
Qoshi yosinmu deyin, ko'zi qarosinmu deyin?!
Оксиморон - ижобий ва салбий маъно сўзни ёнма-ён келтириш.
...Кўзлари жаллод, нозик ниҳолим.
ҚОФИЯ САНЪАТЛАРИ
Қофия, радиф, ҳожибнинг ўзи ҳам санъат
Зуллиқофиятайн - байт мисраларида 2 сўзни қофия қилиб келтириш.
Shavqida ko'ksumni shigof ayladi, Jildig'a ko'nglumni g'ilof ayladi. (Navoiy)
Musallas qofiyada uch va undan ortiq so'zlar bir-biriga ohangdosh bo'ladi va har bir so'z mazmunni ta'kidlashga, ta'sirchanlikka xizmat qiladi:
Ruxsorida lam'ai malohat, Guftorida nash'ai fasohat. (Navoiy)
Murabba' qofiyada to'rtta so'zning qofiyadoshligiga erishiladi:
Sendek manga bir yori jafokor topilmas, Mendek sanga bir zori vafodor topilmas. (Bobur)
Тарсеъ - 1-мисрадаги барча сўзнинг 2-мисрадаги барча сўзга қофия (айвон) бўлиб ипга тизган маржондек Қамар юзингдан бўлур мунаввар,Шакар сўзингдин келур мукаррар.
ҲАРФ САНЪАТЛАРИ