Academia science

 
 
47 
4-guruh.
Kattalarning kasbiy faoliyatlarini ifodalovchi texnik-konstruktorlik 
o‘yinlari. Ular o‘quvchida o‘z ishini rivojlantirish, zaruriy materialni yig‘ish, o‘zini 
va o‘zgalar faoliyatini tanqidiy baholash imkoniyatlarini hosil qiladi. Mehnat faolligi 
bilish faolligiga undaydi. 
5-guruh.
Psixik muhitda sodir bo‘luvchi intellektual o‘yinlar. O‘quvchilarning 
tayyorgarlik darajalarini ko‘rsatuvchi taqqoslash imkonini beruvchi, musobaqa 
asosida o‘tkaziladigan o‘yinlar. Ular o‘zini shakllantirishga va demak, aqliy 
faollikka undaydi.
Yuqorida tavsiflangan o‘yinlarni o‘quv jarayonida qo‘llash natijasida 
o‘quvchilarni o‘quv bilim faoliyatlarini keng boshqarish imkoniyatlari hosil bo‘ladi. 
Biz akademik litseylarda ehtimollar nazariyasi elementlari mavzusini o’yin 
texnologiyasi yordamida o’qitishning ahamiyatini keltiramiz. 
Tajriba hodisani ro‘yobga keltiruvchi shartlar majmuyining bajarilishini 
ta’minlashdan iborat. Tajriba natijasida ro‘y berishi oldindan aniq bo'lmagan hodisa 
tasodifiy hodisa 
deyiladi. Tajribaning har qanday natijasi elementar hodisa deyiladi. 
Masalan: tanga tashlash tajribasini qaraylik. Ushbu tajribaning natijasi oldindan 
ma’lum emas, demak bu tasodifiy hodisadir. O’quvchilarga ushbu tasodifiy 
hodisalarning matematik modelini tuzish bilan bir qatorda bu tajribani o’yin sifatida 
o’quvchilarga amaliy ko’rsatish orqali ularda fanga bo’lgan qiziqishni oshirish 
mumkin. Tanga tashlash tajribasi bilan bog’liq ko’plab misollar keltirish mumkin. 
(ikkta tangani tashlaganimizda ikkola tanga ham raqam tomoni chiqishi, uchta 
tangani tashlaganimizda uchalasi ham gerb tomoni chiqishi va ha). 
Huddi shunday o’quvchilarga o’yin asosida o’rgatish mumkin bo’lgan 
tajribalardan biri bu o’yin kubi tashlash tajribasidir. O’shbu tajriba barcha 
o’quvchilarni qiziqtiradi va bunga diqqat bilan etibor beradi. O’yin kubini 
tashlaganimizda “bir” raqam tomoni chiqish extimolligi, ikkta o’yin kubi 
tashlaganimizda “oltilar” chiqish extimolligi va shunga o’xshash barcha misollarni 
o’quvchilarga o’yin texnologiyasi yordamida tushuntirish o’quvchilarga nafaqat 
mavzuni yaxshi o’zlashtirishlariga yordam beribgina qolmay, balki, fanni o’rganishga 
bo’lgan mativatsiyani ham shakillantiradi. 
O’quvchilarga matematikani o’rgatish jarayonida ko’rgazmali qurollar 
yordamida ham o’yin texnologiyalaridan foydalanish mumkin. 

---

Volume 2. Issue 1 (24), December 2021