Abuzalova M


Ovozga  taqlid  nazariyasi



Download 1,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet136/186
Sana31.07.2021
Hajmi1,77 Mb.
#133428
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   186
Bog'liq
tilshunoslikka kirish

Ovozga  taqlid  nazariyasi.  Bu  nazariya  qadimgi  yunon  olimlari  Demokrit 
va  Platonlar  davrida  paydo  bo`lib,  XX  asrgacha  yashab  keldi.  Ovozga  taqlid 
nazariyasi  talqiniga  ko`ra,  yer  yuzida  paydo  bo`lgan  dastlabki  odamlar  ongli  
ongsiz  ravishda  tevarak-atrofdagi  turli  –  tuman  predmetlarning  tovushlariga, 
chunonchi, yirtqich hayvonlarning o`kirishi,  qushlarning sayrashi, tezoqar suvning 
shildirashi,  shamolning  uvillashi  kabilarga  taqlid  qilish  natijasida  nutq  paydo 
bo`lgan.  Masalan,  sharshara,  qarg`a,  kaklik,  chirillamoq,  shildiramoq, 
g`urillamoq;  rus  tilida:  шипет,шипение,  гавкат,  кукушка  kabi.  Agar  tillardagi, 
jumladan, o`zbek yoki rus tilidagi so`zlar faqat taqlidlardan, to`g`rirog`i, tovushga 
taqlidlardan iborat emasligini hisobga oladigan bo`lsak, bu nazariyaning u darajada 
asosli emasligini sezamiz. Va yana aytish mumkinki, tabiatda tovush chiqaradigan 
predmetlar  soni  tovush  chiqarmaydigan  narsalar  soniga  qaraganda  kamroq. 
Tovushsiz narsalarning (tuproq, tog`, quyosh, osmon, g`or, qor kabi) nomi qaerdan 
paydo  bo`lgan-u,  til  va  tafakkursiz  nutq  qanday  yuzaga  kelgan?  XX  asrning          
90-yillarida  –  Avstraliya  va  Janubiy  Amerikada  topilgan,  ibtidoiy  formatsiyani 
boshidan kechirayotgan qabilalarda – o`tkazilayotgan tajribalarning ko`rsatishicha, 
bu tillarda tovushlarga taqlid asosida paydo bo`lgan so`zlar miqdori nihoyatda oz. 
Bundan  tashqari,  tabiatdagi  tovushlarga  taqlid  qilish  uchun  insonda  nihoyatda  
rivojlangan nutq organi bo`lishi ham zarur. 
 
Demak,  ovozga  taqlid  nazariyasi  tafakkur  va  tilning  chambarchas 
bog`liqligini  inobatga  olmaydi,  til  va  nutqni  farqlamaydi,  tilning  paydo 


bo`lishidagi  ijtimoiy  zaruratni  e‟tibordan  chetda  qoldiradi.  Bu  nazariya  tilning 
paydo bo`lishi masalasini hal etmaydi.  

Download 1,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   186




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish