Abulqosimov h. P., Muminov n. G


Qurol-yarog‘ni noqonuniy sotish



Download 3,96 Mb.
Pdf ko'rish
bet133/158
Sana07.03.2022
Hajmi3,96 Mb.
#486009
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   158
Bog'liq
- P2

Qurol-yarog‘ni noqonuniy sotish.
1990-yillarda yashirin qurol-
yarog‘ bozorining o‘rtacha yillik aylanmasi “noqulay” (tinchlik) 
yillari 1-2 mlrd.AQSh dollari miqdorida, yuqori o‘sish cho‘qqisi 
(masalan sobiq Yugoslaviyadagi urush davrida) vaqtida 5-10 
mlrd.AQSh dollari miqdorida bo‘lgan. Taqqoslash uchun aytish 
lozimki, AQShdan (jahon qurol-yarog‘ bozorining yetakchisi) oddiy 
qurol-yarog‘ni turlarining rasmiy eksporti taxminan 10 mlrd.AQSh 
dollarini tashkil etadi. 
Noqonuniy qurol-yarog‘ bozori ikki turga bo‘linadi: jinoiy, 
mafiyali (“qora”), va kvazi-jinoiy (“kul rang”). Birinchi bozorda 
asosan yengil qurol-yarog‘ bilan va kichik partiyalarda savdo qilinadi; 
katta va kuchli qurollarni (raketalar, zambaraklar va ularning o‘qlari, 
vertolyotlar) ulgurji savdosida asosan hukumatlarning maxsus 
xizmatlari yoki yirik qonuniy biznes ishtirok etadi (qarang:10.2.1-
rasm). 
10.2.1-rasm. Noqonuniy qurol savdosi turlari
192
 
Bu hol, “qora” bozorni “kul rang” bozordan xavfsizroq degan 
fikrga olib kelmasligi kerak, masalan, yadro materiallari 
kontrabandasi nihoyatda xavfli hisoblanadi. 
192
Mualliflar tomonidan tuzilgan. 
Noqonuniy qurol savdosi 
Kvazi-jinoiy (“kul rang”) 
asosan yengil qurol-yarog‘ bilan 
va kichik partiyalarda savdo 
qilinadi 
Jinoiy, mafiyali “qora” bozor 
Rasmiy maxsus xizmat va 
biznes ishtirokida katta va 
kuchli qurollarni (raketalar, 
zambaraklar va ularning 
o‘qlari, vertolyotlar) ulgurji 
savdosi 


Noqonuniy qurol-yarog‘ning sotib oluvchisi sifatida ko‘pincha 
“uchinchi dunyo” davlatlari va tashkilotlari namoyon bo‘ladi, 
sotuvchilar esa rivojlangan mamlakatlar vakillari hisoblanadi. 
Qonuniy xom ashyo resurslari kontrabandasi.
Shimol va 
Janub o‘rtasida kontrabanda ob’ekti bo‘lib narkotik va qurol-
yarog‘dan tashqari yana “uchinchi dunyo” mamlakatlarining 
qimmatli tabiiy resurslari – birinchi navbatda, qazilma boyliklari 
(olmos, oltin, neft) namoyon bo‘ladi. Masalan, 1990-yillar oxirlarida 
olmos kontrabandasi jahon olmos bozorining 20 foizini tashkil etar 
edi (ularning taxminan 10 foizi - “qonli olmoslar” – Afrika 
mamlakatlaridagi urushlarda tortib olingan olmoslardir). Nomineral 
tabiiy resurslar bilan noqonuniy savdoga to‘xtaladigan bo‘lsak, bu 
kontrabandaning umumiy miqyosi (qimmatli yog‘och va baliq 
mahsulotlari) yiliga 5-8 mlrd.AQSh dollarini tashkil etardi, yana 6-10 
mlrd.AQSh dolari hajmda noyob hayvonlardan olingan xom ashyolar 
(fil suyagi, karkidonning burun shoxi, oq quyruq shoxlari va boshq.) 
tashkil etardi. 

Download 3,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish