Abulqosimov h. P., Muminov n. G

5.4.2-jadval. 
Korrupsiyaning ijtimoiy taraqqiyotga ta’siri oqibatlari
73
 
Iqtisodiy oqibatlar 
Ijtimoiy oqibatlar 
davlatning makroiqtisodiy 
siyosatini amalga oshirishga 
to‘siq bo‘lishi ,iqtisodiy o‘sish 
sur’atlari pasayadi.
 
korrupsiyalashgan hukumat ta’lim va 
sog‘liqni saqlashga kamroq mablag‘ 
ajratadi 
 
iqtisodiyotdagi real holat 
to‘g‘risida ishonchli axborotni 
ola olmaslik 
adolatsizlik, ya’ni noinsof raqobat 
kuchayadi
 
soliq tushumlarining 
kamayishi, soliq 
yig‘iluvchanlik darajasining 
pasayishi 
qonunga bo‘ysunuvchi fuqarolarning 
daromadi va nafliligi kamayadi
 
Investitsiya kirib kelishi 
kamayadi
 
boylarning soliqdan bo‘yin tovlashi 
soliq yukini fuqarolar yelkasiga 
yuklaydi
 
davlat resurslarini pora 
undirish imkoniyati yuqori 
bo‘lgan sohalarga 
yo‘naltiriladi
 
davlatga ishonch susayadi
 
tadbirkorlar xarajatlarining 
oshib ketishi 
 
 
Korrupsiyalashgan tizimlar hech qachon fuqarolar tomonidan 
qo‘llab-quvvatlanmagan, shu sababdan ular siyosiy jihatdan 
beqarordirlar. Korrupsiya to‘g‘risida munozaralarda uning salbiy 
oqibatlari bilan birga ijobiy oqibatlari ham bor, degan fikrlar mavjud. 
Korrupsiyaning ijobiylilik konsepsiyasi korrupsiyalashgan jamiyatda 
siyosatchilar va amaldor-byurokratlar nazoratsizlikni yuqori 
darajasiga erishishlarini hisobga olmayapti. Ular o‘z xohishlariga 
ko‘ra yo‘riqnomalar yaratishlari mumkin. Bunda korrupsiya samarali 
73
Mualliflar tomonidan tuzilgan. 

---

faoliyatga rag‘bat qilmasdan juda ko‘p yo‘riqnomalar ishlab 
chiqishga rag‘bat qiladi. Boshqacha qilib aytganda, pora oluvchilar 
ataylab yangidan-yangi to‘siqlarni yaratib, qo‘shimcha to‘lov evaziga 
ushbu to‘siqlarni yengib o‘tishga yordam beradilar. 
Korrupsiyani 
ko‘r-ko‘rona madh etuvchilar poraxo‘rlik 
byurokratik hujjatlarni to‘plash va qayta ishlashga zarur bo‘lgan 
vaqtni qisqartirishini isbotlamoqchi bo‘ladilar. Lekin pora devonxona 
faoliyatini jadallashtirishi shart emas. Ma’lumki, Hindistonda yuqori 
bo‘g‘in davlat xizmatchilari quyidagi shartlarda pora oladilar: ular 
pora beruvchiga hujjatlarini tez qayta ishlanishiga va’da bermaydilar, 
lekin raqobatchi kompaniyalarning hujjatlarini rasmiylashtirish 
jarayonini 
sekinlashtirib 
beradilar. 
Korrupsiya 
iqtisodiyot 
rivojlanishini 
rag‘batlantiradi, degan mulohaza qonunchilik 
buzilishiga olib kelishi bilan xavflidir.