Abu Rayxan Beruniydin pedagogikaliq qaraslari. Abu Rayhon Beruniydiń pedagogikalıq qarawları. Orta ásir Shıǵısınıń

Tájiriybelerge tayanish, awızsha hám jazba esteliklerdi úyreniw, faktlarga sın kózqarastan
Jantasıw, olardı qashannan berli málim bolǵan haqıyqat menen shaǵılıstırıw, logikalıq jaqtan
Ulıwmalastırıwǵa, intellektual ulıwmalastırıwdan teoriya payda etiw sıyaqlı ilimiy
Operatsiyalardı, usıl hám metodlardı kórsetip ótediBeruniy eramizǵa shekemdıń 1000 jılında « Ótken zaman xalıqlardan qalǵan esteliklar»
Shıǵarmasın jazadı hám ol jaǵdayda áyyemgi Shıǵıs xalıqları, arablar, Siriyalıqlar, evreyler, Iraniylar,
Sug'dlar, Xorezmlikler hám basqa xalıqlardıń úrp ádetlerin ilimiy tiykarda tekserip, bunıń menen
Shıǵıs xalıqları etnografıyasına tiykar saladı. Bul dóretpe Shıǵıs xalıqları etnografıyası tariyxına
Tiyisli qımbatlı maǵlıwmatlar tiykarında jazılǵan. Onıń usı shıǵarması A. Elshiov tárepinen
Ózbek tiline awdarma etilgen bolıp, qısqasha mazmunı prof. A. Qayumovning Abu
Rayxon Beruniy hám Ibn Sinoga arnalǵan kitabında keltirilgen.
Shıǵarmada keshe hám kunduzning almasınıwı, quyash hám jer háreketi, jıl hám ay
Haqqında, Iraniylar, sug'diylar, Xorezmiylarning qarawları to'grisida jeke maǵlıwmatlar
Bayanlaingan. Shıǵıs mámleketleri, rimlikler, evreyler, arablar jıl esabı haqqında
Xabar berilgen. Ol jaǵdayda insan yashay baslaǵan payıt esabına tiyisli keste ámeldegi, ol jaǵdayda túrli
Xalıqlar arasındaǵı insan payda bolıwına tiyisli qıyallar qaqida da maǵlıwmatlar bar.
Mısalı Iranlıqlar tariyxınıń baslanıwın Qayumarsdan Aleksandr Makadonskiyning
Doro ústinen utqanına shekem, bul dáwirden Sosoniylar shoxi Ardasher Babak
(226 -241) dáwirige shekem keyininen, ol dáwirden Islamǵasha bolǵan jámi úsh dáwir boladılar.
Xorazimliklarning tariyx esabı haqqında bolsa Beruniy tómendegalarini jazadı : « Olar