Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti payvand konstruksiyalarini

2.12-rasm.
Vibrasion yuklash qurilmalarida buyumlarni harakatlanish 
usullari 
 

---

22
Nazorat savollari 
 
1. Mayda seriyali ishlab chiqarishda qanday ko‘rinishdagi transport 
qurilmalari qo‘llaniladi? 
2. Uzluksiz zagotovkalarni qadamli uzatishning qanday usullari 
mavjud? 
3. Rotor turidagi konveyerning qanday o‘ziga xos xususiyati bor? 
4. Yuklarni o‘ziyurar aravachalar yordamida avtomatik yo‘naltirish 
qanday tashkil qilingan? 
5. Zagotovkalarni vibrobunkerli to‘plashda joylashtirish usullari. 
 
 
3-MA’RUZA 
 
Yig‘ish va payvandlash ishlarini mexanizasiyalash,
ular uchun moslamalar va qurilmalar 
 
Reja: 
3.1.Yig‘ish va payvandlash ishlarini bajarish tartibi.
 
3.2.Yig‘ish moslamalaring turlari. 
3.3.Payvandlash mexanik jihozlar klassifikasiyasi. 
3.4.Moslamalarni loyihalash tartibi. 
 
3.1. Yig‘ish va payvandlash ishlarini bajarish tartibi 
Payvandlash 
ishlari 
operasiyalarini, 
shu 
jumladan 
yigish-
payvandlash ishlarini mexanizasiyalash uchun xilma-xil jihozlar asbob-
uskuna va moslamalar qo‘llaniladi. 
Seriyalab ishlab chiqarishda payvandlash ishlarini zamonaviy tashkil 
etishda 
moslamalardan 
foydalanish 
shart. 
Ayrim 
hollardagina 
moslamalarsiz yig‘ish va payvandlashga ruxsat beriladi. 
Yig‘ish va payvandlashda ishlatiladigan moslamalarni quyidagi 
guruhlarga bo‘lish mumkin: 
1.
Tirak va qisuvchi moslamalar
. Tiraklar tariqasida burchakliklar 
bo‘lagidan tayyorlangan fiksatorlardan, shpilkalar va boshqalardan 
foydalaniladi (3.1,b va d-rasm). Listlar va detallarni tortib taranglash 
uchun strubsinalar, skobalar va har xil o‘lcham hamda konstruksiyadagi 
boshqa tuzilmalar, shu jumladan ponasimon, prujinali, richagli, vintli, 
ekssentrikli moslamalar ishlatiladi (3.1,c va d-rasm, 3.2,a va b-rasm). 

---

23
Tez ishlaydigan qisuvchi qurilmalar, ya‘ni pnevmatik, vakuum, 
elektromagnit va gidravlik qurilmalar keng qo‘llaniladi. Bularni ishga 
solish uchun kran, richagni burish yoki tugmachani bosish kifoya qiladi. 
Pnevmatik qurilmalar bosimi 4-5 kg k/sm
2
bosimga ega havodan 
ishlaydi.