Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti a. V. Mavlonov

Ostki  suvlar  siquvchi  kuchidan  foydalangan  holda  neft 
uyumini  qazib  chiqarish  tartibi. 
Bunday  holat  massiv  uyumlarni 
qazib chiqarishda kuzatiladi, chunki unda butun kon miqyosida uyum 
suvda  suzib  yuradi.  Bunday  ahvol  suv  siquvi  va  elastik  suv  siquvi 
rejimlarida  uchrayveradi.  Bunday  holatlarda  uyumning  g’lchovi 
kichrayaveradi,  suv-neft  chegarasi  doimo  kg’tariladi,  bir  xil
 
belgili 
joylarni  g’z  vaqtiga  kelib  suv  bosadi.  Qatlam  qalinligi  bir  necha  g’n 
metrga  ega  bg’lgan  hollarda  quduqlarni  bir  tekis  joylanib,  ularning 
qatlam  bilan  munosabati  (otilgan  qismi)  suv-neft  chegarasidan  bir
 
necha metr yuqoridan belgilangan bg’ladi. 
Ba’zan  karbonat  kollektorlari  mavjud  buladigan  hollarda 
(qatlamning  qalinligi  200-300  m  ni  tashkil  etganda)  quduqlarni 
markazga  qarab  joylashishi  zichlashtiriladi  (bunda  albatta  bizga 
quduqqa tg’g’ri keladigan neft miqdorini inobatga olish lozim bg’ladi). 
Bunday  hollarda  quduqning  qaysi  qismini  qatlam  bilan  bog’lash 
mumkinligi  masalasi  qatlam  sharoitidagi  neftning  qovushqoqligiga 
bog’liq  bg’ladi.  Qatlam  g’tkazuvchanligini  yuqori  va  neft 
qovushqoqligi  kam  bg’lganda  quduqning  qatlam  rg’parasidagi  yuqori 
qismini  otish  maqsadga  muvofikdir,  chunki  qatlamning  pastki 
qismidagi  neft  bunday  sharoitda  baribir  suv  bilan  siqib  chiqariladi. 
Agar  neftning  qovushqoqligi  yuqori  va  qatlamning  g’tkazuvchanligi 
notekis bg’lsa, bunday hollarda qazib chiqarish jarayonini qatlamning 
qalinligiga qarab bir tekisda va galma-gal pastdan yuqoriga qarab olib 
borish tavsiya etnladi.