Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti a. V. Mavlonov


 Dastlabki ma’lumotlarni kompleks tahlil qilish va



Download 2,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/134
Sana26.01.2022
Hajmi2,92 Mb.
#412094
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   134
Bog'liq
neft va gaz konlari geologiyasi (1)

2.4. Dastlabki ma’lumotlarni kompleks tahlil qilish va 
umumlashtirish usullari
 
 
Ma’lumotlarni   umumlashtirish ham nazariy ham tajribalarni 
umumlashtirish  tariqasida    olib    borilishi    mumkin.  Bu    ishlarni 
amalga  oshirishda  neft  koni  geologiyasi  faniga  hamda  unga  yaqin 


 
31 
bg’lgan  fanlar  katta  yordam  kg’rsatishi  mumkin.  SHuningdek,  bu   
sohadagi  tajribalarning 
 
natijalari  asosida  modellash  usuli  katta 
ahamiyat kasb etadi. 
Real  geologik  holat  cheksiz  nuqta  va  shakllardan  iboratdir 
hamda undagi jarayonlar uzluksizdir. Amalda esa biz rasmiy geologik 
makonga  ega  bg’lamiz  va  undagi  jarayonlar  chegaralidir.  SHuning 
uchun  rasmiy  makon  tg’la  aniq  bg’lmasligi  mumkin.  Uni  tg’la  aniq 
holatiga  keltirish  uchun  turli  usullar  bilan  olingan  ma’lumotlarni  bir-
biriga  taqqoslash  va  umumiy  xulosalar  chiqarish  lozim  bg’ladi. 
Bunday  umumlashtirishlar  ba’zan  moddiy,  ba’zan  xayolan  va  yoki 
fikran bg’lishi mumkin. 
Fikriy-xayoliy  nusxalar  bilish  jarayonida  kg’p  qg’llaniladi. 
Har  xil  tajribalar  ham  avval  xayolda  pishitiladi,  sg’ngra  model 
kg’rinishida ifodalanishi mumkin. SHunday modellashning bir usuli - 
matematik  modellash  ya’ni  ehtimollik  nazariyasi  va  matematik 
statistika  usullarini  taqsimlanish  nazariyasiga  va  solishtirish 
maqsadlarida  qg’llash  shular  jumlasidandir.  Matematik  modellash 
ham  uyumning  fikriy  modellashning  bir  turidir.  Matematika  kon 
geologiyasiga  abstrakt  strukturani  beradi  va  u  bilan  real  ob’ekt 
nusxasini 
tuzish 
imkoni 
paydo 
bg’ladi.  G’sha  ob’ektning 
elementlarida tajribalar g’tkazish va uning natijalarini butun sistemaga 
kg’chirish imkoni bg’ladi. 
Grafik  modellash  xayoliy  modellashning  boshqa  turidir. 
Bunda  har  xil  kesmalar,  korrelyatsion  sxemalar  tuzish  orqali 
maqsadga  erishish  uchun  harakat  qilinadi  va  buning  uchun  g’sha 
chizmalardan foydalaniladi. Har xil tuzilishi mumkin bo’lgan xaritalar 
(struktura  xaritasi,  qazib  chiqarish  xaritasi,  mahsuldorlik  xaritasi, 
bosim xaritasi va sh.k.) yordamida qazib chiqarish jarayoni tg’g’risida 
tasavvurga  ega  bg’lamiz  va  uni  kuzatib  boshqaramiz.  Turli  grafiklar 
va ularda butun jarayonning namoyon bg’lishi (quduqdar soni, bosim 
g’zgarishi, suv haydash, suyuqlik olish va sh.k.) fikrimizning dalilidir.  
 

Download 2,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   134




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish