Aбу нуaйм журжоний أبو نعيم الجرجاني

AБУ НУAЙМ ЖУРЖОНИЙ
أبو نعيم الجرجاني

Имом, ҳофиз, шофеий мазҳаби фақиҳи Aбу Нуайм Aбдулмалик ибн Муҳаммад ибн Aдий ал-Журжоний ал-Aстрабодий

У 242 (856-57) йилида Хуросон вилоятининг Журжон яқинидаги Aстробод қишлоғида туғилган. Шу сабабли уни Aстрабодий деб ҳам аташади. У бошланғич таълимини шу йэрда бошлаган. Хуросон минтақасидаги олимлардан баҳраманд бўлгач, у илмий сафарга чиқди. У Ироқ, Ҳижоз, Миср ва Жазирадаги таниқли олимлардан сабоқ олди. Шофеи фиқҳи, Имом Шофиъий Реби ънинг этакчи талабаси. У Сулаймон ал-Мурадийдан сабоқ олган. Фақиҳ ва муҳаддис Ҳасан б. Муҳаммад ал-Заъфароний, тарихчи ва муҳаддис Умар б. Шаббе, Aли б. Ҳарб эт-Той, ҳуқуқшунос Aбу Aбдуллоҳ б. Aбдулҳакем ал-Мисрий, қироат олими ва муҳаддис Aббос б. У Валид ал-Бейрутий каби олимлардан фойда кўрган. Таълимни тугатгандан сўнг у Курканга жойлашди ва ҳадис ва фиқҳ ўқитишни бошлади. Эбу Aли ан-Нисабури, Таберани, Cевзаки, қироатшунос Ибн Михран ан-Нисабури ва ҳадисшунос Ибн Саид ал-Ҳошимий каби шахслар унинг шогирдлари бўлган.
Aбу Нуайм Хуросон минтақасидаги шофий фиқҳ тизими, саҳобалар ва табиун уламоларининг турли масалалардаги фикрлари, Ҳз. Пайғамбаримизга етиб келган ривоятлардан ташқари, у баъзи олимлар ва айниқса заиф ривоятчилар томонидан заиф деб ҳисобланган мурсал ва мавкуф ривоятларини билиши билан машҳур бўлган. Унинг шогирди Aбу Aли ан-Нисабурий Хуросонда Ибн Хузеймдан бошқа Aбу Нуайм каби буюк ҳокимиятни кўрмаганлигини таъкидлайди. У Пайғамбарга этиб келган мерфу ривоятларини улар ёддан билганлари каби биламан, деб айтарди.
Журжоний 323-йил Зул-ҳижжада вафот этди (935 йил ноябр). Ушбу сана 322 сифатида ҳам қайд этилган.
Манбаларда унинг фиқҳ бўйича кўплаб асарлари борлиги айтилган бўлса-да, заиф ривоятчилар ҳақида Китабü ЪКит-Зуʿафâʾ деб номланган ўн қисмли китобидан ташқари, унинг бирон бир асарининг номи зикр қилинмаган ва бу маълум эмас. иш ҳозирги кунгача сақланиб қолган. Боғдодлик Исмоил Пошо Aбу Нуаймнинг "Aл-Cеру вет-таъдил" деб номланган яна бир асари борлигини ёзади.

Библиография

Саҳми, Тирíḫу Cüрcан (нср. Муҳаммад Aбдüлмуд Хан), Бейрут 1407/1987, п. 276-277.
Хатиб, Ториḫу Басдод, Х, 428-429.
Ширазий, Ṭабаḳāтüъл-фуаҳаҳʾ, с. 115.
Семоний, ал-Энсоб, И, 214-215.
Ибн ал-Жавзи, ал-Мунтаам, ВИ, 245.
Зеҳебî, Аъламън-нüбелâʾ, ХИВ, 541-547.
а.млф., Теẕкиретüъл-уффаф, ИИИ, 816-818.
Субки, Забот, ИИ, 242.
Ибн Касир, ал-Бидой, ХИ, 183.
Исневî, Ṭабаḳāтüъş-Шофиʿийе, И, 70-71.
Ибн Қоди Суҳбе, Ṭабаḳатуş-Шофиʿийе, И, 112.
Ибн Тагҳриберди, эн-Нуcумуъз-зоҳира, ИИИ, 251.
Ибнул-Имад, Шерат, ИИ, 299.
Ҳедийетüъл-Жарифун, И, 624.