Abu Nasr Farobiyning “Musiqa katta kitobi”



Download 179,95 Kb.
bet1/18
Sana12.07.2022
Hajmi179,95 Kb.
#779845
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
Bog'liq
Abu Nasr Farobiyning “Musiqa katta kitobi”


Abu Nasr Farobiyning “Musiqa katta kitobi”

Abu Nasr Farobiyning
Musiqa katta kitobi”

KIRISH O’rta Osiyoning ulug mutafakkiri va qomusiy olimi. Yunon falsafasini chuqur bilgani, unga sharxlar bitganligi va jahonga targ’ib qilgani hamda zamonasining ilmlarini puxta o’zlashtirib, fanlar rivojiga ulkan hissa qo’shgani uchun "al Muallim assoniy" ("Ikkinchi muallim", Aristoteldan keyin), "Sharq Arastusi" nomlariga sazovor bo’ldi. Farobiy Sirdaryo sohilidagi Forob (O’tror) degan joyda turkiy qabilaga mansub harbiy xizmatchi oilasida tavallud topadi. O’sha davrda Movarounnahrda somoniylar sulolasi hukmronlik qilayotgan edi. Bo’lajak faylasuf boshlang’ich bilimini O’trorda olgandan so’ng , o’qishini Toshkent, Samarkand va Buxoroda davom ettirdi. Farobiy ilmini yanada chuqurlashtirish maqsadida Bag’dodga yo’l oladi. Olim yo’lyo’lakay Eronning yirik shaharlari Ray, Hamadon, Isfahon va b. joylarda bo’ladi.

Forobiy (taxallusi; to’liq nomi Abu Nasr Muhammad ibn Muhammad ibn Uzlug’ Tarxon Forobiy) (873, Forob sh. — 950, Damashq) — O’rta Osiyoning ulug mutafakkiri va qomusiy olimi. Yunon falsafasini chuqur bilgani, unga sharxlar bitganligi va jahonga targ’ib qilgani hamda zamonasining ilmlarini puxta o’zlashtirib, fanlar rivojiga ulkan hissa qo’shgani uchun "alMuallim assoniy" ("Ikkinchi muallim", Aristoteldan keyin), "Sharq Arastusi" nomlariga sazovor bo’ldi. Farobiy Sirdaryo sohilidagi Forob (O’tror) degan joyda turkiy qabilaga mansub harbiy xizmatchi oilasida tavallud topadi. O’sha davrda Movarounnahrda somoniylar sulolasi hukmronlik qilayotgan edi. Bo’lajak faylasuf boshlang’ich bilimini O’trorda olgandan so’ng , o’qishini Toshkent, Samarkand va Buxoroda davom ettirdi. Farobiy ilmini yanada chuqurlashtirish maqsadida Bag’dodga yo’l oladi. Olim yo’lyo’lakay Eronning yirik shaharlari Ray, Hamadon, Isfahon va b. joylarda bo’ladi.



Olim 941 y.dan Damashkda muhtojlikda kun kechira boshlaydi. Shunga qaramay ilm bilan shug’ullanadi, falsafa va b. fanlar sohasida tadqiqot ishlari olib boradi. U Aleppo (Halab) hokimi Hamdamid (hukmronlik yillari 943—967) iltifoti va hurmatiga erishadi. U olimlarning homiysi sifatida tanilgan edi. Hokim Farobiyni o’z saroyiga taklif etadi, lekin, u saroyga bormasdan, erkin hayot kechirishni ma’qul ko’radi. Shunga qaramasdan, allomaning Halabdagi hayoti sermahsul bo’ldi, bu yerda o’zining ko’plab asarlarini yozdi. Farobiy 949— 950 yillarda Misrda, so’ngra Damashqda yashaydi va shu yerda umrining oxirgi kunlarini o’tkazadi. U Damashqsagi "Bob assag’ir" qabristoniga dafn etilgan.
Mavjud ma’lumotlarga qaraganda, Farobiy 160 dan ortiq asar yozgan. Lekin ularning aksariyati bizgacha yetib kelmagan. Shunga qaramay, mavjud risolalarining o’ziyoq uning bugok olim ekanligidan dalolat beradi.

Download 179,95 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish