Abu Ali ibn Sino nomidagi Buxoro tibbiyot instituti Ichki kasalliklar propedevtikasi kafеdrasi

 
SISTEMA KROVI 
QON SISTEMASI 

---

353 
Anaplaziya
Anemiya
Aniositoz
Anizoxramiya
Anezinofiliya
Aplasticheskaya anemiya
Aleykemiya
Bolezn Shenleyn Genoxa
Gepatomegaliya
Gematologiya
Gemoliz
Gemopoez
Hujayraning yetilish qobiliyatini 
yo‘qotishi (anaplaziya) 
Kamqonlik. Qon eritrositlar soni va 
gemoglobin miqdorining amayib ketishi 
bilan ifodalanuvchi potologik holat. 1 
mm kub qonda eritrositlar soni 4 000 000 
dan kam bo‘ladi (anemiya) 
Qonda kattaligi turli xil bo‘lgan 
eritrositlarning paydo bo‘lishi 
(anizositoz) 
Gemoglobinning turli miqdorda bo‘lishi 
tufayli eritrositlarning har xil rangda 
(ochiq va to‘q) bo‘lishi (anizoxramiya) 
Qonda eozinfillarning bo‘lmasligi 
(aneozinofiya) 
Ko‘mikning regenator funksiyasining 
susayishi yoki zararlanishi, atrofiyasi 
(aplastik anemiya) 
Qonda leykosidlar miqdorining 
kamayishi (aleykemiya) 
Qon tomir devorlari o‘tkazuvchanligining 
buzilishi natijasida qonning organlarga 
shilliq parda va teriga sizib chiqishi 
Jigarning kattalashishi (gepatomegaliya) 
Qon va qon yaratuvchi to‘qima 
kasalliklarini o‘rganadigan fan 
(gematologiya) 
Eritrositlar qobig‘ining yorilishi, bunda 
ichidagi gemoglobin qon plazmasiga 
chiqib, uni qip-qizil rangga bo‘yaydi 
(gemoliz) 
Qon yaratuvchi to‘qimalarda qon 
tanachalarining rivojlanish jarayoni 

---

354 
Gemorragicheskiy kapillyarotiksikoz 
Gemorragicheskiy diatez
Gemolicheskaya anemiya
Gemorragiya
Gemofiliya
Geofagiya
Giperplaziya
Giperproteinemiya
Giperxromiya
Gipoproteinemiya
Gipoxromiya
Disproteinemiya
(gimopoez) 
Gemorragik diatez kasallikgining bir turi, 
u tomirlar devorining ortiqcha 
o‘tkazuvchan bo‘lishi zaminida teriga va 
shilliq ardalarga qon quyilishiga 
namoyon bo‘ladi (gemorragik 
kapillyarotoksikoz) 
Asosan qon ketishi bilan xataklanadigan 
kasallik . verlrof, Shenleyn-Genox va 
gemofiliya kasalliklari bunga visol bo‘la 
oladi (gemorragik diatez) 
Gemoligik kamqonlik erish, eritrositlar 
qobig‘ining yorilishi (eritrositlarning 
parchalanishi) 
Qon oqishi, qon ketishi (gemorragiya) 
Qon to‘xtamasligi bilan xarakterlanadi, 
tug‘ma kasalliklardan biri bo‘lib, bu 
kasallik qon ivishining buzilishi bilan 
izoxlanadi, qon ivishining 8, 9, 11, 
omillari bo‘lmasligidan kelib chiqadi 
(gemofiliya)
Xloroz kasalligida uchrab, kasal kesak, 
bo‘r iste‘mol qilishga o‘ziga xos moyillik 
sezadi (geofagiya) 
Qon ishlab chiqaruvchi to‘qimalarda qon 
hujayralarining tez va ko‘p miqdorda 
ishlab chiqarilishi (giperplaziya) 
Zardobda oqsil moddalarining (8 foizdan 
ko‘p ) oshib ketishi giperproteinemiya. 
Eritrositlarning ortiqcha darajada 
bo‘yalishi (geperxromiya) 
Qon zardobida oqsilning (6 foizdan) kam 
bo‘lishi (gipoproteinemiya) 
Eritrositlar bo‘yalishining susayishi 

---

355 
Kolonexii
Krov
Leykoma (leykemiya)
Leykopeniya
Leykoz
Leykositarnaya formula
Leykositoz
Limpofeniya
Limfositoz
Makrositoz
Megalositoz
Medulla
Metaplaziya
Mielogramma
Qon zardobdagi oqsil tanachalarining son 
va sifat jixatidan o‘zgarishi 
(disproteinemiya o‘xshash) 
Tirnoqning qoshiqqa o‘xshash shaklga 
kirishi (kolonexiyalar)
Qon
Oq qon tanachalarini ishlab chiqaruvchi 
to‘qimaning system kasalligi, u ko‘mik 
oq tana o‘simtasining giperplaziyasi, 
metaplaziyasi, anaplaziyasi va qonda 
leykositlarning yetilmagan shakllarining 
paydo bo‘lishi nilan ta‘riflanadi. 
Leykositlar sonining kamayishi, 5 00 dan 
oz kamayib ketishi (leykopeniya) 
Ko‘mikda oq qon tanachalarining 
rivojlanish jarayoni (leykoz) 
Leykositlar qyrim shakllarining present 
nisbati
1 mm kub qonda leykositlar sonining 
8 000 dan oshib ketishi (leykositoz) 
1 mm kub qon limfositlar umumiy 
sonining 20 % dan kamayib ketishi
1 mm kub qonda limfositlar sonining 35 
% dan oshib ketishi (limfositoz)
Qonda diametric katta (9-10mk) bo‘lgan 
eritrositlarning ustun kelishi (makrositoz) 
Qonda eritrositlardan farqli o‘laroq katta 
diometri (10-12mkga) bir qadar ellips 
shaklidagi va gemoglobinga to‘yingan 
megalositlarning paydo bo‘lishi 
(megalisitoz) 
Mieloma to‘qimasining o‘sishi (medulla) 
To‘qimalar ayrim turlarining boshqa 

---

356 
Mikrositoz
Mieloma
Mieloz
Monositoz
Neytropeniya
Neytofillyoz Neytrofilliya 
Normoblastoz
Pernisioznaya anemiya 
Poykilositoz
Polixromatofiliya
Retikulositoz
Splenomegaliya
Transfuziologiya
Trombositoz
Trombositopenicheskaya purpura (bolezn 
toqima turlariga aylanishi (metaplaziya) 
Suyak ko‘migi hujayralarielementlarini 
present nisbatida yozib olish 
(mielogramma) 
Qonda diametric kichik bo‘lgan (6 
mikron va bundan oz bo‘lgan) 
eritrositlarning ko‘p bo‘lishi (mikrositoz) 
Ko‘mikning o‘sib ketishi. 
Ko‘mik, suyak iligi 
Monositlarning ko‘payib (1 mm kub 
qonda 8 % dan ko‘p) ketishi. 
Neytrofillar sonining kamayishi (1 mm 
kub qonda 50% dan oz) 
Qonda neytrofillar sonining (1 mm kub 
qonda neytrofillar 70 % dan ortiq) 
ko‘payishi 
Qonda normoblastlarning yavni yadro 
saklovchi eritrositlarning paydo bo‘lishi 
(normoblastoz) 
Xavfli kamqonlik, bedavo qon kasalligi 
Qonda turli shakldagi eritrositlarning 
paydo bo‘lishi (poykilositoz) 
Qonda kislota va ishqoriy bo‘yoqlar bilan 
kulrang binafsha rangga bo‘yaluvchi 
eritrositlarning ko‘p miqdorda paydo 
bo‘lishi (polixromatofiliya) 
1 mm kub qonda retikulositlarning 1% 
dan ziyod ko‘payib ketishi (retikulositoz) 
Taloqning kattalashuvi (splenomegaliya) 
Qon va qon o‘rnini bosadigan 
suyuqliklarni qo‘yish, tayyorlash va 
saqlash metodlarini o‘rganadigan fan 

---

357 
Verligofa) 
Trombositopeniya
Trombositopoez
Funukual
Xloroz
Shizositoz
Eozinofiliya
Eritropoez
Eritrositoz 
(transfuziologiya) 
1 mm kub qonda trombositlarning 
400 000 dan ziyod ortib ketishi 
(trombositoz) 
Gemorragik diatezning bir turi bo‘lib, 
qonda trombositlar sonining kamayishi 
yoki yetilmagan trombositlarning paydo 
bo‘lishi bilan tariflanadi (Verlgof 
kasalligi, trombositopenik purpura) 
1 mm kub qonda trombositlarning 
220 000 dan kam bo‘lishi 
(trombositopeniya) 
Trombositlarning ko‘mikda hosil bo‘lishi 
va rivijlanish jarayoni (trombositopoez) 
Ingichka shnur, ip arqoncha (funikual) 
Temir moddasining yetishmasligidan 
kelib chiqadigan kamqonlik (xloroz) 
Qonda mayda, noto‘g‘ri shakldagi 
eritrositlarning paydo bo‘lishi 
(shizositoz) 
Qonda eozinofillar sonining 4 % dan 
ziyod ko‘payib ketishi (eozinofiliya) 
Ko‘mikda eritrositlarning hosil bo‘lishi 
va rivojlanish jarayoni (eritropoez) 
1 mm kub qonda eritrositlar sonining 
5 000 000 dan ziyod bo‘lishi (eritrositoz 
polisitemiya)