Abu Ali ibn Sino nomidagi Buxoro tibbiyot instituti Ichki kasalliklar propedevtikasi kafеdrasi

Patologik anatomiyasi. 
O‘tkir bronxit bronxlar devorida qizarish, shuish, shishliq,
moddaning ko‘p ajralishi, leykositlar diapedezi bilan kechadi. Keyinchalik eroziyalar hosil 
qiluvchi epiteliy deskvamasiyasi kuzatiladi. Bronxlar devorining ayrim joylarida esa
yallig‘lanish shishliq osti va to‘qimalariga, peribronxial interstisial to‘qimaga o‘tishi mumkin.
Klinik manzarasi. 
Kasalik quruq iztirobli yo‘tal, to‘sh suyagi atrofida og‘riq, yuqori nafas
yo‘llarining o‘tkir yallig‘lanishiga xos o‘zgarishlar bilan boshlanib, yallig‘lanish bronxlarga
tarqalgach, hansirash va ketma-ket yo‘talish paydo bo‘ladi, bemorlar yo‘talish vaqtida
ko‘krak qafasining pastki qismida og‘riq sezadilar. Behollik terlash, tana haroratining 37,5 – 
38‗C ga ko‘tarilishi, gripp bilan og‘rigan bemorlarda esa lablariga uchuq toshishi (herpes
labialis) kuzatiladi.
Perkussiya qilinganda o‘zgarmagan o‘pka tovushi eshitiladi. Auskultatsiya vaqtida o‘pkada
tarqalgan quruq hushtaksimon yoki g‘ung‘illovchi xirillash eshitiladi, yo‘taldan so‘ng
xirillashning kamayishi kuzatiladi. Kasalliknig 2 — 3- kuni nam xirillash paydo bo‘lishi
mumkin.
O‘tkir bronxit kasalligida o‘pka rentgenogrammasida o‘zgarish bo‘lmaydi. Tashqi nafas
funksiyasi tekshirilganda o‘pkaning tiriklik sig‘imi va maksimal ventilyasiya 15 — 20 foizga
kamayadi. Qonning kislorod bilan tiyinishi daqiqali (minutli) nafas sig‘imining ortishi
hisobiga buzilmaydi. Qonda leykositlarning neytrofillar hisobiga ortishi 8 — 12* 10.9/l, 
eritrositlar cho‘kish tezligi (ECHT) ortishi kuzatiladi. O‘tkir bronxitlarning yengil formasi
qisqa muddatli bo‘lib (2-3kun) bemor o‘zini yomon his qiladi, u subfebril harorat, yo‘tal,
to‘sh suyagi ayrofida og‘riq bilan o‘tadi. Og‘ir formasi tana haroratining baland bo‘lishi,
yo‘tal, balg‘am ko‘chishi, qonda leykositlar va ECHT ortib ketishi bilan kechadi.