Abu Ali ibn Sino nomidagi Buxoro tibbiyot instituti Ichki kasalliklar propedevtikasi kafеdrasi

Bemorning es-hushini aniqlash
.
Bemorning es-hushi saqlangan yoki xiralashgan bo‘lishi 
mumkin.
1.Stupor (stupor
). Mazkur holatda bemor atrofidagilarga befarq, savollarga noaniq, kechroq va 
qiyinchiliklar bilan javob beradi. 
2.Sopor holati
(sopor).
Bunday holatda bemor uyqu holatida bo‘ladi. Uni uyqudan uyg‘otib
suhbatlashish mumkin, keyinchalik bemor yana o‘z holatiga qaytadi. 
3.Koma holati 
(
coma).
Bunda bemorning barcha reflekslari yo‘qoladi. Ahvoli og‘irlashadi. Qattiq 
uyqu holatiga ketadi. Koma quyidagi kasalliklar (qandli diabet, buyrak kasalliklari, miya qon 
aylanishlarining izdan chiqishi, o‘tkir infektsion kasalliklar, jigar kasalliklari, miyaga qon quyilishi, miya 
shikastlanishi, narkotik moddalar ta‘siri alkogolizm, morfin, veronal va boshqa narsalar bilan 
zaharlanishi, malyariya, meningit, tutqanoq va hokazo)da tez rivojlanadi. Komatoz holatni juda ham 
og‘ir kasallik oqibati sifatida ko‘rish mumkin.
Yuqorida keltirilgan kasalliklarda bemorning haddan tashqari vajohatliligi, es-hushining 
noaniqligi sababli atrofdagilarga zarar keltirish holatlari kuzatiladi.